Nafile Namazda Cemaat Olmanın, Hasır, Seccade Kumaş Ve Diğer Temiz Şeyler Üzerinde Namaz Kılmanın Cevazı Bâbı ile İlgili Hadisler

1531-) Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti. ki: Mâlik'e, İs-hâk b. Abdillâh b. Ebi Tâlha'dan dinlediğim, onun da Enes b. Mâlik'den rivâyet ettiği şu hadîsi okudum: Enes'in anne annesi Müleyke, kendi yaptığı bir yemeğe Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i davet etmiş. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem). de o yemekden yemiş; sonra: kalkın da size namaz kıldırayım!» buyurmuşlar. ki: «Bunun üzerine ben kalkarak çok kullanılmakdan kararmış bir hasırımızı getirmeğe gittim ve onun üzerine biraz su serptim. Müteakiben Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) onun üzerine namaza durdu. Yetim ile ben de arkasına safı olduk. Kocakarı da arkamıza durdu. (Böylece) Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bize iki rek'ât namaz kıldırdı. Sonra çekildi gitti.» hadîsi Buhârî, Ebû Dâvûd, Tirmizî ve Nesâî «Namaz» bahsinde tahrîc etmişlerdir. göre Hazret-i Müleyke, Enes (radıyallahü anh)’in annesi, râvî İshâk’ın ninesidir. Çünkü İshâk, Hazret-i Enesin anne bir kardeşinin oğludur. Bazıları Hazret-i Müleyke'nin hakîkaten Enes (radıyallahü anh)’in ninesi olduğunu söylerler. göre mezkûr kadının ismi Müleyke'dir. Kâdî İyâz «Melike» okunacağını bâzı ulemâdan nakletmişdir. Fakat bu ikinci kavil için «Garîb, zaîf ve merdûddur.» demektedir. şerif de. zikri geçen yetîm'den murâd: Dumeyr b. Sa'd El - Himyerî; kocakarıdan maksad da Hazret-i Enes'in annesi Ümmü Süleyman (radıyallahü anha)'dır. Hazret-i Dumeyr, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in âzâdlı kölesi idi.

1532-) Bize Şeybân b. Ferrûh ile Ebû'r - Rabî', ikisi birden Abdülvâris'den rivâyet ettiler. Şeybân dedi ki: Bize Âbdülvâris, Ebû't - Tayyâh'dan, o da Enes b. Mâlik'den naklen rivâyet etti. Enes şöyle dedi: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) insanların en güzel ahlâklısı idi. Bazen kendileri bizim evde iken namaz vakti gelirdi. Hemen altındaki yaygının temizlenmesini emreder; yaygı süpürtilürdü. Sonra Üzerine su serpilir di; daha sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) İmâm olur; biz de arkasına durarak bize namaz kıldırıldı.» yaygısı hurma yaprağradanmış. bu rivâyetlerdeki su serpmeyi, yaygı pis olduğu takdirde yıkamak mânâsına, almışlardır, pisliğinde şüphe edildiği sûretde ise ya Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in gönlü olsun diye yahut şüpheyi gidermek için üzerine su serpmiştir derler. Çünkü Hazret-i Enes lerin evinde memeden henüz ayrılmış küçük Ebû Umeyr vardı. Ebû Umeyr bazen o yaygının üzerinde otururdu. Bu çocuk Hazret-i Enes'in anne bir kardeşi idi.

1533-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize Hâşim b. El-Kâsım rivâyet etti. ki): Bize Süleyman, Sâbit'den, o da Enes'den naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) yanımıza girdi. Evde ben, annem ve teyzem Ümmü Haram’dan Uşka kimse yoktu. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): size namaz kıldırayım!» buyurdu. (Bu teklif namaz vakti dışında idi) Bize namaz kıldırdı. adam sâbit'e: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Enes'i nereye durdurmuş? diye sormuş. Sabit: Onu sağ tarafına durdurmuş; demiş. Enes ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bize, hâne halkına, bütün dünyâ ve âhiret hayırlarını dua etti. Annem: Yâ Resûlüllah! Bu senin hizmetkârcığındır. Allâha onun için duâ et!» dedi. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) benim için bütün hayırları duâ etti. Bana yaptığı duâ'nın sonu şöyle demek oldu: Rabbî, bunun malını ve zürriyetini çoğalt, ve kendisine bu husûs-da bereket ihsan eyle!»

1534-) Bize Ubeydullah b. Muâz rivâyet etti. ki): Bize babam rivâyet etti. ki): Bize Şu'be, Abdullah b. Muhtardan naklet rivâyet etti, o da Mûsa b. Enes'i, Enes b. Malik'den naklen rivâyet ederken dinlemiş. Enes'in rivâyetine göre Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Enes ile annesine yahut teyzesine namaz kıldırmış, Enes: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) beni sağ tarafına, kadını da arkamıza durdurdu.» demiş.

1535-) Bize bu hadîsi Muhammed b. El-Müsennâ da rivâyet etti. ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. H. hadîsi bana Züheyr b. Harb dahi rivâyet etti. ki: Bize Abdurrahmân (yani İbn Mehdi) rivâyet etti. ki: Bize Şu'be bu isnâdla rivâyet etti. hadîsler başka bir gün geçen bir vak'aya âiddirler. Bunlarda ziyâde olarak Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in Enes ailesine hayır duada bulunduğu, bilhassa Hazret-i Enes'in annesi Ümmü Süleym (radıyallahü anha)'nın ricası üzerine hassaten Enes (radıyallahü anha)'a hayır duada bulunduğu; duasını: Rabbî bunun malını ve zürriyetini çoğalt! Kendisine bu bâbda bereket ihsan eyle» cümleleri ile bitirdiği beyân ediliyor. Teâlâ Hazretleri, Resûl-i Zlşan'ının duasını kabul buyurmuş; Enes (radıyallahü anh)’in hanesinde o günden sonra dillere destan olacak derecede bir bereket çağlamışdır. hadîsin şerhi «Kitâbü't - Tahâre» nın başlarında geçmişdir.

1536-) Bize Yahya b. Yahya Et -Temimi rivâyet etti. ki): Bize Hâlid b. Abdillâh haber verdi. H. Ebû Bekir b. Ebî Şeybe dahi rivâyt etti. ki: Bize Abbâd b. Avvâm rivâyet etti. Bunların ikisi de Şeybânî'den, o da Abdullah b. Şeddâd'dan naklen rivâyet etmişler. Abdullah Şöyle dedi: Bana Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in zevcesi Meymûne rivâyet etti ve: «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) namaz kılar; ben de onun hizasında bulunurdum. Bazen secde ettiğinde elbisesi bana dokunurdu. Küçük bir seccade üzerinde namaz kılardı.» dedi.

1537-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile Ebû Küreyb rivâyet etti. Bunlar hep birden A'meş'den rivâyet etmişlerdir. H. Süveyd b. Said rivâyet etti. ki: Bize Ali b. Müshir rivâyet etti. Bunlar hep birden A'meş'ten rivâyet etmişlerdir. H. İshâk b. İbrahim de rivâyet etti. Lâfız onundur. ki): Bize İsâ b. Yûnus haber verdi. ki): Bize A'meş, Ebû Süfyân'dan, o da Câbir'den naklen rivâyet etti. ki: Bize Ebû Saîd-i Hudrî rivâyet etti, ki kendisi Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına girmiş de, onu bir hasır üzerinde namaz kılar; secde ederken bulmuş. Meymûne hadisini Buhârî «Taharet» ve «Namaz» bahislerinde; Ebû Dâvûd Ue İbn Mâce dahi «Namaz» bahsinde muhtelif râvîlerden tahrîc etmişlerdir. Hurma yapraklarından yapılan ve iplikle örülen bir nevi' küçük seccadedir. İnsan boyu kadar uzun olursa, ona hasır derler. Abbâs (radıyallahü anh)'dan rivâyet edilen bir hadîsde: «Bir fare fitil çekerek geldi. Fitili Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in Önüne; onun oturduğu humranm üzerine bıraktı. Böylece humradan dirhem mikdârı bir yer yandı.» denilmektedir. Bundan, büyük seccadeye de humra denilebileceği anlaşılır.