Namaz Kılan Kimseye Sütre Olacak Şeyin Mikdarı Bâbı ile İlgili Hadisler

1165-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivâyet etti. ki): İsmâil b. Uleyye rivâyet etti. H. ki: Bana Züfaeyr b. Harb da rivâyet etti. ki): Bize İsmail b. İbrahim, Yûnus'dan, o da Humeyd b. Hilâl'dan, o da Abdullah b. Sâmid'den » o da Ebû Zerr'den naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): namaz kılmaya kalktığı zaman önünde semerin arka kaşı kadar bir şey bulunursa o kendisine sötre olur. Eğer Önünde semerin arka kaşı kadar bir şey bulunmazsa o kimsenin namazını eşek, kadın ve kara köpek (den birinin geçmesi) bozar.» buyurdular. «Yâ Ebâ Zerrî Siyah köpeğin, kırmızı köpekden, sarı köpekden farkı nedir ki?» dedim Ebû Zerr: Ey kardeşim oğlu! senin bana sorduğun gibi bunu ben de Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e sordum da: köpek şeytandır.» buyurdular; dedi.

1166-) Bize Şeybân b. Ferrûh rivâyet etti. ki): Bize Süleyman b. Muğîre rivâyet etti. H. ki: Bize Muhammed b. El-Müsennâ ile İbn Beşşâr dahi rivâyeti ettiler. Dediler ki: Bize Muhammed b. Câ'fer rivâyet etti. ki): Bize Şu'be rivâyet etti. H. ki: Bize İshâk b. İbrahim de rivâyet etti. ki): Bize Vehb b. Cerîr haber verdi. ki): Bize babam rivâyet etti, H. ki: Bize yine İshâk rivâyet etti. ki): Bize Mu'temir b. Süleyman haber verdi. ki: Ben Selm b. Ebû'z-Zeyyât’den dinledim. H. ki: Bana Yûsuf b. Hammâd El-Ma'nîy dahi rivâyet etti. ki): Bize Ziyâd El-Bekkâî, Âsım-ı Ahvel'den rivâyet etti. Bunların hepsi Humeyd b. HilâTden, Yûnus'un isnadı ile onun hadîsi gibi rivâyette bulunmuşlardır.

1167-) Bize İshâk b. İbrâhim rivâyet etti. ki): Bize Mahzunu haber verdi. ki): Bize Abdülvâhid -ki İbn Ziyâd'dır- rivâyet etti. ki): Bize Ubeydullah b. Abdillâh b. Esam rivâyet etti ki): Bize Yezid b. Esam, Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): kadın, eşek ve köpek bozar. Bunu semerin arka kaşı kadaı bir şey korur.» buyurdular. rivâyetlerde zikri geçen üç şeyin namazı bozup bozmadığı ulemâ arasında ihtilaflıdır. Bazıları bunlarla namazın hakîkaten bozul'duğuna kail olmuşlardır. İmâm Ahmed b. Hanbel (Rahimehullah) «Namazı kara köpeğin geçmesi bozar. Ama eşekle kadının bozup bozmayacağı hususunda kalbimde bir şüphe var.» demişdir. İmâm Ahmed'in kavli şöyle izah olunur: Köpek hakkında bu hadîse muarız hiç bir rivâyet yoktur. Binâenaleyh namaz kılanın önünden köpeğin geçmesi namazı bozar. Kadınla eşeğe gelince: buradaki rivâyetler onların geçmesiyle de namazın bozulacağını ifâde ediyorsa da az sonra görüleceği vecihle kadın hakkındaki Hazret-i Âişe hadîsi bunlara muarızdır. Eşek hakkındaki İbn Abbâs (radıyallahü anh)’in rivâyet ettiği hadîsi de az yukarıda görmüşdük. Bu sebeple İmâm Ahmed bunlar hakkında şüphesi bulunduğunu söylemiştir. A'zam, İmâm Mâlik, İmâm Şafiî hazerâtı ile Selef ve Halefin cumhûruna göre: namaz kılanın önünden köpek, kadın, eşek ve daha başka bir şey'in geçmesi ile namaz bozulmaz. Bu zevat Bâbımız rivâyetini te'vîl etmiş ve buradaki namazın bozulmasından murâd bunlar sebebiyle namazın noksanlaşması olduğunu söylemişlerdir. Bazıları bu hadîsin: namazını hiç bir şey bozamaz...» hadîsi ile neshedüdiğini söylemişlerdir. zikri geçen şeylerle namazın bozulduğuna kail olanlar namazın bozulmasına sebep bu üç şeyin şeytân mânâsında olmasını gösterirler ve: «Köpeğin şeytan olduğu nass-ı hadîsle sabittir. Kadının şeytanlığı da şeytân suretinde görünmesinde ve kurduğu tuzaklardadır. Eşeğin şeytan olması ise Nuh (aleyhisselâm)'a gemide iken şeytânın eşek suretinde gelmesindendir. Sonra bunların üçünde de necaset jnaft* nâsı vardır. Köpek necis'dir. Kadın hayız gördüğü için onun da necasetle alâkası vardır. Eşek dahi necis olduğu için yenmez. Şeytan da necis'dir. Onun için bunlara şeytan denilmişdir.» derler. kılanın önünden geçen hiç bir şey namazı bozmaz» diyenler buradaki rivâyetleri bozulma korkusu hususunda mubâlega mânâsına hamletmişlerdir. Çünkü namaz kılan kimse önünden geçenle meşr gûl olacağı için namazının fesadından korkulur. Yahut buradaki bozmak-dan murâd namaza verilen dikkat ve ehemmiyeti bozmaktır. Çünkü şeytan vesvese verir. Kadın fitneye sebep olur, köpekle eşek dahi seslerinin çirkinliği dolayısıyle teşviş ve nefrete sebep olurlar. Nevevî nesh meselesini vârid görmemektedir. Çünkü zikredildiği vecihle hadîslerin aralarım bulmak mümkündür. Nesh'e ise ancak bu mümkün olmadığı zaman başvurulur. Sonra Nesh iddiası için târih bilinmesi şarttır. Buradaki hadîslerin hangisi evvel, hangisi sonra vârid olduğu bilinememektedir. Bu sebeple Nesh iddiası doğru değildir.