Namazda Gözleri Semaya Dikmekden Nehiy Bâbı ile İlgili Hadisler

994-) Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile Ebû Küreyb rivâyet ettiler. Dediler ki: Bize Ebû Muâviye, A'meş'den, o da Müseyyeb’den, o da Temim b. Tarefe'den, o da Câbir b. Senınra'dan naklen rivâyet etti. Câbir Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): gözlerini semâya diken bir takım kimseler yâ bundan vaz geçerler yahut gözleri kendilerine dönmez.» buyurdular.

995-) Bana Ebû't-Tâhir ve Amr b. Sevvad rivâyet etüler. De-düer ki: Bize İbn Vehb haber verdi. ki): Bana Leys b. Sa'd, Cafer b. Ramâ'dan, o da Abdurrahman el-Arac'dan, o da Ebû Hureyre'den naklen rivâyet etti, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): . takım insanlar yâ namazda duâ ederken gözlerim semaya dikmekden vaz geçerler, yahut gözleri kör olur!» buyurmuşlar. rivâyetlerin birinde mutlak surette namaz esnasında semâya bak-makdan, diğerinde ise namazda duâ ederken semâya bakmakdan nehy buyurulmuştur. Hüküm ve hâdise her iki rivâyette bir olduğu için mutlak olan birinci rivâyet mukayyed bulunan ikinci rivâyete hamledil-miştir. Maamâfih buna hacet de yoktur. Çünkü mânâ yine aynıdır. Duanın kıblesi semâ olduğu halde dua esnasında semâya bakmak memnu olunca namaz esnasında bakmak evleviyetle memnu olur. Bu rivâyetlerden ne murâd edildiği ulemâ arasında ihtilaflıdır. Bazılarına göre vaîd yani tehdîd kasdedilmiştir. Bu lakdirde gözleri semâya dikmek haramdır. Zahirîlerden İbn Hazm daha ileri giderek namazın bozulacağını söylemiştir. Diğer bazıları: «Hadîsin mânâsı: Namaz kılanların üzerine inen meleklerin indirdikleri nurdan gözleri kör olacağından korkulur demektir.» mütâleasında bulunmuşlardır, İbn Ebû Şeybe'nin Hişam'dan tahrîc ettiği bir hadîse göre, ashab-ı kirâm vaktiyle namazda bakmışlarmış; huşu' sahibi olan mü'minler muhakkak felaha erdi." Sure-i Mu'minûn âyet: 1 âyet-i Kerîmesi inince artık önlerine bakmağa başlamışlar, gözleri secde yerinden öteye geçmez olmuş. göre ibret için gözleri semâya kaldırmakta beis yoktur. Fakat İbn Battal namazda semâya bakmanın mekruh olduğuna ulemânın ittifak ettiklerini söylemiştir. Namaz haricindeki dualarda ise ekseri ulemâya göre semâya bakmak caizdir. Çünkü duanın kıblesi semâ olduğunu bildiren hadîsler vardır. Taberî semâya bakmayı kerih görmüştür. Kâdî Şüreyh duâ ederken gözlerini semâya diken bir zâta: yum! Gözlerini de indir! Çünkü sen ona eremez ve onu göremezsin!» demiştir.