Ramazandan Önce Bir Veya İki Gün Oruç Tutmayın Bâbı ile İlgili Hadisler
2570-)
Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile Ebû Küreyb rivâyet ettiler. Ebû Bekir ki): Bize Vekî’ Alîyyu'bnü Mübârek'den, o da Yahya b. Ebî Kesir'den, o da Ebû Seleme'den, o da Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'dan naklen rivâyet etti. Ebû Hüreyre şöyle dedi: Resûlüllah. (sallallahü aleyhi ve sellem): veya iki gün oruçla Ramazan'ın önüne geçmeyin. Ancak bir adam (âdet edindiği) bir orucu tutuyorsa onu tutsun.» buyurdular.
Kaynak: Sahîh-i Müslim, Oruç
Konu: Ramazandan Önce Bir Veya İki Gün Oruç Tutmayın Bâbı
2571-)
Bu hadîsi bize Yahya b. Bişr El-Hariri de rivâyet etti. ki) Bize Muâviye yani İbn Sellâm rivâyet etti. H. İbnü'l-Müsennâ dahi rivâyet etti. ki): Bize Ebû Âmir rivâyet etti. ki): Bize Hisara rivâyet eyledi. H. ibnü'l-Müsennâ ile İbn Ebî Ömer de rivâyet ettiler. Dediler ki: ize Abdülvahhâb b. Abdilmecîd rivâyet etti. ki): Bize Eyyûb rivâyet etti. H. Züheyy i. Harb dahi rivâyet eyledi. ki): Bize Hüseyin b. Muhammed rivâyet etti. ki): Bize Şeybân rivâyet etti. râvilerin hepsi Yahya b. Efaî Kesir'den bu isnadla yukarki hadîsin mislini rivâyet etmişlerdir. hadîsi bütün kütüb-i sitte sahipleri -KitâbuVSavm-'da muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. onun hakkında: «Hasen sahih bir hadîstir.» demiştir. bâbda Ebû Dâvûd, Hazret-i Huzeyfe ile İbn Abbâs ve Âişe (radıyallahü anha)'dan; Tirmizî: İbn Abbâs'dan; Beyhakî: Ömer (radıyallahü anh)’dan; Darakutni: Câbir b. Hadîc'den; Taberânî; İbn Mes'ûd (radıyallahü anh)’dan; İmâm Ahmed ile Taberânî: Alîyyü'bnü Ebî Tâlib (radıyallahü anh)'dan; Taberâni: Tâlk b. Alî (radıyallahü anh) ile Semuratü'bnü Cündeb ve Berâ’ b. Azib (radıyallahü anh) hazerâtından hadisler rivâyet etmişlerdir. şeride istisna edilen hadisden murâd: Bir kimsenin âdet edindiği orucudur. Nezir ve keffâret oruçları da olabilir. Bu gibi oruçları o gün tutmak naşs-ı hadîsle tecviz buyurulmuştur. murâd: Yukarıda görüldüğü vecîhle huistiyanlara benzemekten müslumanları sakındırmaktır. (sallallahü aleyhi ve sellem) ashabına ehl-i kitaba muhalefet etmelerini emir buyururdu. bu emirin hükmü nedir? Tirmizî'nin ulemâdan rivâyetine göre ehl-i kitaba benzemek: kerahet ifâde eder. Fakat mütekaddimin ulemâ ekseriya harama da kerahet ıtlak ederlerdi. Bu bâbda ulemâ ihtilâf etmişlerdir. Zâhirî'ye göre Ramazandan bir veya iki gün evvel oruç tutmak, âdetine tesaadüf etsin etmesin asla caiz değildir. bir taifeye göre Şâbân'in son gününde nafile oruca niyet etmek caiz değildir. âdet edindiği oruç o güne tesaadüf ederse onu tutabilir. Delilleri: Bu hadîstir. kirâm'dan Ömer ü'bnü'l-Hattâb, Alîyyü'bnü'Ebî Tâlib, Âmm. fi/r, Huzeyfe ve İbn Mes'ûd (radıyallahü anh) hazerâtı ile Tâbiin'den Saîd ü'bnü'l-Müseyyeb, Şa'bî, îbrâhim Nehaî, Hasan-ı Basrî ve İbn Şîrîn'in buna kaail oldukları rivâyet edilir. İmâm Şafiî'nirımezhebide budur. Abbâ's ile Ebû Hüreyre (radıyallahü anh) farz namazla nafilenin arasını konuşmak, ayağa kalkmak veya ileri geri gitmek suretiyle ayırmayı müstehab gördükleri gibi; burada da şaban'la- Ramazan oruçlarını bir veya iki gün fasıla vermek suretiyle birbirinden ayırmayı emrederlermiş. «Yevm-i şekde oruç tutan, Allah ve Resûlüne isyan etmiştir.» dermiş. yevm-i şekde nafile oruca niyetlenmeyi tecviz etmişlerdir. bâbdaki tafsilâtı az yukarıda görmüştük. şekde oruç tutmalın ne hikmete binâen nehiy buyurulduğu ihtilaflıdır; bâzılarına göre buradaki nehyin hikmeti: Ramazana zindelik ve neşâtla girmek ve Ramazan orucu için kuvvetli bulunmakdır. takımları hükmün Ramazan ayının görülmesine talik buyurulmasına bakarak: «Ay'ı görmezden bir veya iki gün evvel oruç tutan, bu hükme ta'n etmiş olur.» demişlerdir. (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yalnız bir veya iki günü zikretmesi: Ramazandan önce oruç tutanlar ekseriyetle o miktarla iktifa ettikleri içindir. Bu taifeye göre memnu olan günler Sabânın 16 sından başlar. ulemâ'ya göre Şaban'in yarısından sonra nafile oruç tutmak caizdir.
Kaynak: Sahîh-i Müslim, Oruç
Konu: Ramazandan Önce Bir Veya İki Gün Oruç Tutmayın Bâbı