Ruhların Toplu Cemaatlar Oluşu Bâbı ile İlgili Hadisler

6876-) Bize Kuteybe b. Saîd rivâyet etti. ki): Bize Abdü’l-Aziz (yani İbn Muhammed) Süheyl'den, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): toplu cemaatlardır. Onlardan birbirleriyle tanışanlar kaynaşır, tanışmayanlar da ayrılırlar.» buyurmuşlar.

6877-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize Kesir b. Hişâm rivâyet etti. ki): Bize Ca'fer b. Burkan rivâyet etti. ki): Bize Yezîd b. Esam, Ebû Hüreyre'den merfu bir hadîs rivâyet etti. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): gümüş ve altın madenleri gibi madenlerdir. Câhiliyyet devrinde hayırlı olanları fakıh olmak şartiyle İslâm'da da hayırlılarıdır. Ruhlar da toplu cemaatlardır. Onlardan birbirleriyle tanışanlar kaynaşır; tanışmayanlar ayrılırlar.» buyurmuşlar. şerifin mânâsı ruhlar toplu cemaatlardır. Yahut muhtelif nev'ilerdir, demektir. Onların birbirleriyle tanışmaları Allah'ın yarattığı bir şeyden dolayıdır. Bazıları Allah ruhların sıfatlarını tenasüp ve ahlâklarını birbirlerine uygun yarattığı için tanıştıklarını; bir takımları da ruhların toplu olarak, yaratıldığını, sonra cesetlere dağıtıldıklarını; bundan dolayı tabiatları birbirine uyanların kaynaştıklarını, uymayanlara ise birrine muhalefet edip dağıldıklarını söylemişlerdir. Hattâbî ile dize bazı ulemâya göre ruhların birleşmesi, mebde' itibariyle yaratıldıkları aadet ve şekâvete göredir.-Ruhlar birbirlerine zıt iki kısım olarak yakılmışlardır. Dünyada bedenlere girdikleri vakit, hilkatlerine göre ya ;aynaşırlar; yahut birbirinden ayrılırlar. Bu suretle hayırlılar hayırlılara, kötüler de kötülere meyleder.