Şeri Bir Özür Yokken Üç Geceden Fazla Dargınlığın Haram Kılınması Bâbı ile İlgili Hadisler

6697-) Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti. ki): Mâlik'e, İbnİ Şihâb'dan dinlediğim, onun da Ata' b. Yezîd El-Leysî'den, onun da Ebû Eyyûb El-Ensârî'den naklen rivâyet ettiği şu hadîsi okudum: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): müslümana kardeşini üç geceden fazla terk etmesi helâl değildir. Birbirlerine karşı gelirler; o yüz çevirir; bu da yüz çevirir. Bunların hayırlısı, baştan selâm verendir.» buyurdular.

6698-) Bize Kuteyhe b. Saîd İle Ebû Bekir b. Ebî Şeyle ve Züheyr b. Harb rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Süfyân rivâyet etti. H. Harmele b. Yahya da rivâyet etti. ki): Bize İbn Vehb haber verdi. ki): Bana Yûnus haber verdi. H. Hâcib b. Velîd dahi rivâyet etti. ki): Bize Muhammed karb, Zübeydî'den rivâyet etti. H. İshâk b. İbrahim El-Hanzalî ile Muhammed b. Râfi' ve Abd b. Jrmeyd, Abdürrazzâk'dan, o da Ma'mer'den naklen rivâyet ettiler. Bunların hepsi Zührî'den Mâlik'in isnadı ile onun hadîsi gibi rivâyette bulunmuşlardır. Yalnız: «O yüz çevirir; bu da yüz çevirir.» cümlesi müsihâî Çünkü bu râvilerin Mâlik'den mâda hepsi hadîslerinde: «O yan döner; bu da yan döner.» demişlerdir.

6699-) Bize Muhammed b. Râfi’ rivâyet etti. ki): Bize jammed b. Ebî Füdeyk rivâyet etti. ki): Bize Dahhâk (Bu zât Ebû Osman'dır) Nâfi'den, o da Abdullah b. Ömer'den naklen haber verdi (sallallahü aleyhi ve sellem): kardeşini üç günden fazla terk etmesi helâl değildir.» Buyurmuşlar.

6700-) Bize Kuteybe b. Saîd rivâyet etti. ki): Bize Abdilazîz (yani İbnü Muhammed) Alâ'dan, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): geceden fazla terk etmek yoktur.» buyurmuşlar. Eyyûb hadîsini Buhârî «Kitâbü’l-Edeb» ve «Kitâbu’l-İstîzan»'da; Ebû Dâvud «Kitâbu’l-istîzan»'da; Tirmizî Kitâbu'l-Birr»'de muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir. Hüküm itibariyle Hadîs-i şerif bundan önceki rivâyetler gibidir, mam Şafiî, İmâm Mâlik ve diğer bir takım ulemâ selâ-n dargınlığa son verdiğine bununla istidlal etmişlerdir. Mektubla veya Slâm göndermekle dargınlığın sona erip ermeyeceği hususunda iki kavil vardır. Birinci kavle göre sona ermez; çünkü konuşmamalardır. Esah olan ikinci kavle göre ise selâm göndermekle dargınlık ortadan kalkar. imanla muhatabdır; namaz, oruç gibi fer'i amellere muha-tjab değillerdir.» diyen Hanefîler bu hadîsle istidlal etmişlerdir. göre küffâr hem iman, hem de amellerle muhatabdırlar. Onlarca bu hadîsdeki müslüman kaydışeriatın teklifini müslüman kabul ettiği içindir. şerif dargınlardan ilk söze başlayanın daha hayırlı olduğuna delildir. Çünkü selâm vermek veya hal-hatır sormak gibi sözlerle ilk konuşan taraf hayr işlemiş, karşıdakini de hayr işlemeye yani cevab vermeye teşvik etmiş olur.