İmam-ı Âzam Ebu Hanife Hikmetli Sözleri
1-)
Bilgisiz kişilerle özellikle dinî konularda tartışmaya girme!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
2-)
Her kim sana soru sorarsa sadece sorusuna cevap ver! Meseleyi fazla dağıtma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
3-)
Talebelerine, sanki onlar senin çocuklarınmış gibi eğil ki onların ilme arzuları artsın.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
4-)
Biri arkandan çağırınca ona kulak verme! Çünkü arkalarından ancak hayvanlar çağırılır.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
5-)
Namazlardan sonra kendine ait bir virdin (Allah’ı zikir, şükür, Kur’an tilaveti ve dua) olsun.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
6-)
Her ay oruç tutacağın belirli günlerin bulunsun. Bu konuda başkaları seni örnek alsın.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
7-)
Eşyalarını rastgele insanlara değil, güvendiğin kişilere teslim et! İşlerini de onlara gördür!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
8-)
Olgunluğa erişmemiş yeni yetişmelerle çok konuşma, senli benli olma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
9-)
Çok gülmekten sakın, çünkü o kalbi öldürür.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
10-)
Cimrilikten sakın! Aç gözlü ve yalancı olma! Saçmalama! Her işinde mürüvvetini, insanlığını muhafaza et!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
11-)
Bir toplum seni öne geçirmedikçe ne namazda ne de başka işlerde onların önüne geçme!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
12-)
Ezan okunduğunda hemen mescide koş!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
13-)
Gençliğinde hep ilimle uğraş! Çünkü gençlik, gönlün ve zihnin bos ve temiz olduğu andır.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
14-)
Senden başkalarının yaptığından daha çok ibadet ve taatte bulunmaya çalış ki ilmin meyveleri üzerinde görülsün.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
15-)
Dünyalıklarına ve bulunduğun hâline güvenme! Çünkü Allah tüm bunlardan seni hesaba çekecektir.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
16-)
Hocaların için dua ve istiğfarda bulun!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
17-)
Avam arasında ne gül ne de tebessüm et, yılışık olma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
18-)
Kazançsız ve azıksız on yıl da kalsan ilimden yüz çevirme! Çünkü ilimden yüz çevirdiğinde maişet derdi, geçim sıkıntısı sana musallat olur.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
19-)
Dünyaya çokça haris olma, gönül zenginliği içinde ol! Fakir olsan bile kanaatkârlığını, gönül zenginliğini ortaya koy!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
20-)
Devlet başkanı sana bir mesele arz ettiğinde, söylediklerini kabul edeceğine kani olmadıkça o meseleyi çözmeyi kabul etme!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
21-)
Avamın (sıradan seviyesiz ve bilgisiz insanların) arasında, sorulmadan rastgele konuşma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
22-)
Ancak ağır başlı bir şekilde yürü! Hoppa ve kaypak olma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
23-)
Mecbur kalmadıkça alış-veriş işleriyle uğraşma! Bu islerini güvendiğin kişilere gördür!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
24-)
İnsanların sırlarını açığa vurma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
25-)
İlim meclislerinde kızma, kendini bilgisizlerle ölçme!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
26-)
Yol ortasında oturma. Yok illa da oturacaksan hiç olmazsa mescitlerde otur! Dükkânlarda oturma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
27-)
Hiç kimseyi küçük görme! Kendi vakarını tanıdığın gibi başkalarının vakar ve haysiyetini de tanı!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
28-)
İşlerinde aceleci olma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
29-)
Seninle istişare edenle sen de istişare et! Ancak rastgele insanlarla değil, seni Allah’a yaklaştıracağını bildiğin kişilerle.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
30-)
Sokaklarda, mescitlerde yiyip içme! Yol kenarlarındaki çeşme ve sulardan su içme!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
31-)
Dine davetin dışında heva ve heves ehli ile düşüp kalkma! Oyun oynama! Sövüp sayma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
32-)
Avamın ve tacirlerin yanında ilme ve dine ait olmayan sözlerden kaçın ki mala rağbet ve sevgin üzerinde durulmasın.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
33-)
Âlimleri bulunan bir yere vardığında orada sadece sen varmış havasına bürünme! Halkı etrafına toplayıp çekip çevirmeye kalkışma! Onların hocalarına dil uzatma! Lüzumsuz ve yersiz tartışmalara girme! Delilsiz, kaynaksız konuşma! Onlardan biriymiş gibi ol! Yoksa sana haset ederler.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
34-)
Allah için, hep göründüğün gibi ol! Nasılsan öyle görün! Tartışma anında korkak olma! Yoksa bildiklerini karıştırırsın, dilin tutulur kalır.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
35-)
Ancak ilmi bir ihtiyaçtan dolayı devlet başkanı ile yakın ilişki içinde ol! Onun yanında ateş içerisindeymiş gibi ol! Çünkü sultan kendisi için istediğini başka hiç kimse için istemez.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
36-)
Gereksiz yere çarsıya – pazara sıkça çıkma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
37-)
Kendini kontrol et, başkalarını gözet ki ilmin ile hem dünyan hem de ahiretinden yararlanılsın.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
38-)
Ölümü çokça hatırla!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
39-)
Şu adinin bayağısı olan dünyayı hep hakir gör, geçici olduğunu aklından çıkarma! Allah katında olanın daha hayırlı ve daha kalıcı olduğunu unutma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
40-)
İpek ve ipek karışımı elbiseleri giyme, ahmaklığa yol açar.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
41-)
Her daim Allah’tan kork, emaneti eda et, seviyeli seviyesiz tüm insanlara nasihat et!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
42-)
Hakk’ı söyleme konusunda sultan dâhil hiç kimseden korkma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
43-)
Kabirleri, ilmi ile amel eden zatları ve mübarek yerleri çokça ziyaret et!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
44-)
İnsanların hatalarının ardına düşme, aksine onların güzelliklerini gör! Ancak dinî konularda hatalarını gördüklerini diğer insanlara bildir ki ondan sakınsınlar ve ona uymasınlar. Bu konuda hiç kimsenin makam ve mevkisinden çekinme ki hiç kimse dini bozmaya, bidatleri hortlatmaya cesaret edemesin. Çünkü Allah bu konuda senin ve dinin yardımcısıdır.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
45-)
Konuşurken bağırıp çağırma! Lüzumsuz yere sesini yükseltme! Sakin ve ağırbaşlı ol!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
46-)
Yalnız kaldığında olduğu gibi insanların yanında da Allah’ı zikret!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
47-)
Her halükârda beyaz, açık renkli elbise giy!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
48-)
Evlilik hayatinin tüm ihtiyaçlarını karşılayabilecek duruma gelmedikçe evlenme! Önce ilim talep et, sonra helal mal kazan, sonra da evlen!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
49-)
Tartışma kurallarına uymayanlar ve çıkar elde etmek için tartışanlarla tartışma!
İmam-ı Âzam Ebu Hanife
50-)
Bu öğütlerime sarıl ki Allah’ın izni ile önünde sonunda ondan faydalanasın. Beni de duandan unutma! Ben ancak senin ve Müslümanların maslahatları, yararlanmaları için bu tavsiyeleri yaptım.
İmam-ı Âzam Ebu Hanife