Bir Ve İki Defa Emme Hakkında Bir Bab ile İlgili Hadisler

3663-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize îs-mâîl b. İbrahim rivâyet etti. H. Muhammed b. Abdiltâh b. Nümeyr de rivâyet etti. ki): Bize İsmâîl rivâyet etti. H. Süveyd b. Saîd dahi rivâyet etti. ki): Bize Mu'temir b. Süleyman rivâyet etti. Her iki râvi Eyyûb'dan, o da İbn Ebî Müleyke'den, o da Abdullah b. Zübeyr'den, o da Âişe'den naklen rivâyette bulunmuşlardır. Âişe şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): ve iki defa emmek hürmet isbât etmez.» buyurdular. ile Züheyr: «Şüphesiz ki Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) buyurdu» tâbirini kullandılar.

3664-) Bize Yahya b. Yahya ile Amru'n-Nâkıd ve İshâk b. Ib-râhîm hep birden Mu'temir'den rivâyet ettiler. Lâfız Yahya'nındır. (Dediler ki): Bize Mu'temir b. Süleyman, Eyyûb'dan naklen haber verdi. O da Ebû'l-Halîl'den, o da Abdullah b. Hâris'den, o da Ümmü'l-Fadl'dan naklen rivâyette bulunmuş. Ümmü’l-Fadl şunu söylemiş: bedevi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) benim evimde iken, onun yanına girdi de: Yâ Nebiyyallâh! Benim bir karım vardı; üzerine bir daha evlendim. Derken birinci karım yeni zevcemi bir veya iki defa emzirmiş olduğunu söyledi; dedi. Bunun üzerine Nebiyyullah (sallallahü aleyhi ve sellem): ve iki defa emzirmek hürmet isbât eimez.» buyurdular. Amr kendi rivâyetinde: «Abdullah b. Haris b. Nevfel'den naklen» dedi.

3665-) Bana Ebû Gassân el-Mismaî rivâyet etti. ki): Bize Muâz rivâyet etti. H. İbnü'l-Müsennâ ile İbnü Beşşâr da rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Muâz fo. Hişâm rivâyet etti. ki): Bana babam, Katâde'den, o da Ebû’l-Halîl Salih b. Ebî Meryem'den, o da Abdullah b. Hâris'den, o da Ümmü'l-Fadl'dan naklen rivâyet eyledi ki, Benî Âmir b. Sa'saa'dan bir zât: Yâ Nebiyyâllah, bir defa emmek hürmet isbât eder mi? diye sormuş, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Hayır!» cevâbını vermiş.

3666-) Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe rivâyet etti. ki): Bize Muhammed b. Bİşr rivâyet etti. ki): Bize Saîd b. Ebî Arûbe, Katâde'den, o da Ebû’l-Halü'den, o da Abdullah b. Hâris'den naklen rivâyet etti ki, Ümmü’l-Fadl Nebiyyullah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in: «Bir veya iki rad'a yahud bir veya iki massa hürmet isbât etmez.» buyurduğunu rivâyet etmiş. Bize bu hadîsi yine Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ile İshâk b. İbrahim hep birden Abdetü'bnû Süleyman'dan, o da İbn Ebî Arûbe'den bu isnâdla rivâyette bulundular, İshâk, İbn Bişr rivâyeti gibi: «İki rad'a yâhud iki massa» dedi. İbnü Ebî Şeybe ise: «İki rad'a ve İki massa» şeklinde söyledi.

3668-) Bize İbn Ebî Ömer rivâyet etti. ki) ; Bize Bişr b. Seriy rivâyet etti. ki) ; Bize Hammâd b. Seleme, Katâde'den, o da Ebû'l-Halîl'den, o da Abdullah b. Haris b. Nevfel'den, o da Ümmü'l-Fadl'dan, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen rivâyette bulundu. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): ve iki imlâca hürmet isbât etmez» buyurmuşlar.

3669-) Bana Ahmed b. Saîd ed-Dârimî rivâyet etti, ki): Bize Habbâri rivâyet etti. ki): Bize Hemmâm rivâyet etti. ki): Bize Katâde, Ebû'l-Halü’den, o da Abdullah b. Hâris'den, o da Ümmü'l-Fadl’dan naklen rivâyet etti. Bir adam Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem). Bir defa emmek hürmet isbât eder mi? diye sormuş da Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): cevâbını vermiş. imlâce ve rad'a: Emmek mânâsına gelen müteradif kelimelerdir Bazıları massa İle imlâce arasında fark görmüş: «massa» emmek; «imlâce» ise emzirmek mânâsına gelir.» demişlerdir. Bâbın bütün rivâyetleri çocuğun-bir veya iki defa emmesiyle radâ' hükmünün sabit olmayacağına delâlet ediyor. Maamâfih mesele ulemâ arasında ihtilaflıdır. Hazret-i Âişe (radıyallahü anha) ile Şafiîler'e göre beş defa emmeden süt hükmü sübût bulmaz. Delilleri bu bâbtan sonra gelecek Hazret-i Âişe hadîsidir. Cumhûr-u ulemâya göre bir defa emmekle hükmü sabit olur. Bu kavli İbn'l-Münzir, Hazret-i Alî, İbn Mes'ud, İbn Ömer, İbn Abbâs (radıyallahü anh) ile Atâ , Tâvûs, Saîd b. el-Müseyyeb, Hasan-ı Basri, Mekhûl, Zührî, Katâde, Hakem, Hammâd, İmâm Mâlik. Evzâî, Sevrî ve Ebû Hanîfe hazerâtından rivâyet etmiştir. Sevr, Ebû Ubeyd, İbn'l-Münzir ve Dâvûd-u Zahirî: «Süt hükmü üç defa emmekle sabit olur; bundan azı hiç bir hüküm ifâde etmez.» demişlerdir. beyanına göre İmâm Mâlik: emziren anneleriniz de (size haramdır) âyet-i kerîmesiyle istidlal etmiştir. Mezkûr âyette sayı zikredilmemiştir. Zahirî Bâbımız hadîsinin mefhumu muhalifi ile istidlal etmiş; bu hadîsin âyet-i kerîme'yi beyân ettiğini söylemiştir. bâbda Mâlikîler'le Şafiîler arasında bir hayli i'tiraz ve cevaplar cereyan etmiştir. Iyâz bâzılarının şâzz olarak «on defadan az emmekle radâ' hükmü sabit olmaz» dediklerini söylemişse de bu kavl bâtıl ve merduddur. göre müddeti içinde emzirilmek şartı ile sütün azı da çoğu da hürmet isbat eder. Delilleri İmâm. Mâlik'in istidlal ettiği âyet-i kerîmesiyle: haram olan her şey radâan da haramdır.» hadîs-i şerifidir. Mezkûr âyet ve hadiste sütün mikdârı hakkında tafsilât verilmemiştir. Binaenaleyh bu bâbta onun azı çoğu müsavidir. Ahmed'den biri Hanefîler’in, diğeri Şafiîler'in gibi olmak üzere iki kavl rivâyet olunmuştur. meselesi cidden dikkat edilmesi lâzım gelen bir meseledir. Kadınların zaruret yokken rastgele bir çocuğu emzirmemeleri îcâbeder. Emzirdikleri vakit dahi bunu iyice bellemeli, ihtiyaten yazmalı ve komşulara ilân etmelidirler. Aksi takdirde mesele unutulur; ve günün birinde iki süt kardeşin evlenmesi hatâsına düşülebilir.