Cenazenin Önünde Yürünebilir Mi? ile İlgili Hadisler

1023-) Sâlim (radıyallahü anh)’in babasından rivâyete göre, şöyle demiştir: “Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Ebû Bekir ve Ömer’in, cenazenin önünden yürüdüklerini gördüm.” (İbn Mâce, Cenaiz: 16)

1024-) Yine Sâlim b. Abdullah’ın babasından rivâyete göre, şöyle demiştir: “Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’i Ebû Bekir ve Ömer’i cenazenin önünden yürüdüklerini gördüm.” (İbn Mâce, Cenaiz: 16)

1025-) Zührî (radıyallahü anh)’den rivâyet edildiğine göre, şöyle demiştir: “Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Ebû Bekir ve Ömer, cenazenin önünden yürürlerdi.” (İbn Mâce, Cenaiz: 16) diyor ki: Sâlim’in bana bildirdiğine göre babası yani Ömer’in oğlu Abdullah cenazenin önünden yürürdü. Bu konuda Enes’den de hadis rivâyet edilmiştir. İbn Ömer hadisi değişik şekillerde rivâyet edilmiştir. İbn Cüreyc, Ziyâd b. Sa’d ve pek çok kimse Zührî’den, Sâlim’den ve babasından İbn Uyeyne’nin rivâyeti gibi rivâyet etmişlerdir. Ma’mer, Yunus b. Yezîd, Mâlik ve pek çok hadis hafızı Zührî’den “Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) cenazenin önünden yürürdü” şeklinde rivâyet etmişlerdir. der ki: Sâlim babasının cenazenin önünden yürüdüğünü haber vermiştir. Hadisçilerin hepsi bu konuda mürsel olan rivâyetin daha sahih olduğu kanaatindedirler. Yahya b. Mûsâ’dan işittim şöyle diyordu: İbn’ül Mübarek’den naklederek Abdurrezzak diyor ki: Bu konuda Zührî’den gelen mürsel hadis İbn Uyeyne’nin hadisinden daha sahihtir. Mübarek diyor ki: İbn Cüreyc’in bu hadisi İbn Uyeyne’den aldığı kanaatindeyim. Hemmâm b. Yahya bu hadisi Sa’dın oğlu Ziyâd’tan, Mansur’dan, Bekir ve Sûfyân yoluyla Zührî’den, Sâlim’den ve babasından rivâyet etmiştir. Hemmâm’ın kendisinden rivâyet ettiği kimse Sûfyân b. Uyeyne’dir. adamları cenaze önünden yürümek konusunda değişik görüşler ileri sürmüşler. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in ashabından ve sonraki dönemlerin alimlerinden bir kısmı cenaze önünden yürümek daha değerlidir demektedirler. Ahmed ve Şâfii bunlardandır. Bu konuda Enes hadisi pek şöhret bulmamıştır.

1026-) Enes (radıyallahü anh)’den rivâyete göre, “Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem), Ebû Bekir, Ömer ve Osman cenazenin önünde yürürlerdi.” (İbn Mâce, Cenaiz: 16) Bu hadis hakkında Muhammed’e sordum şöyle dedi: Bu hadis Muhammed b. Bekir’in yanıldığı hatalı bir rivâyettir. Bu hadis Yunus’tan ve Zührî’den şöyle rivâyet edilmiştir: “Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem), Ebû Bekir ve Ömer cenazenin önünden yürürlerdi.” der ki: Sâlim’in bana bildirdiğine göre, babası cenazenin önünden yürürmüş. Muhammed, bu rivâyet daha sahihtir diyor.