Cuma Namazında Okunacak Süreler Bâbı ile İlgili Hadisler

2063-) Bize Abdullah b. Meslemete'bni Ka'neb rivâyet etti. ki): Bize Süleyman yani İbn Bilâl, Ca'fer'den, o da babasından, o da İbn Ebî Râfi'den naklen rivâyet etti. İbn Ebî Râfi' Şöyle dedi: (Medine valisi) Mervân, Ebû Hüreyre'yi kendi yerine bırakarak Mekke'ye gitti. Bu sebeple bize cumayı Ebû Hüreyre kıldırdı da ilk rek'atta cuma sûresini okudukdan sonra son rek'âtda Münâfikûn sûresini okudu. Namazdan çıktıkdan sonra Ebû Hüreyre'ye yetişerek: «Gerçekden sen, Alî b. Ebî Tâlib'in Kûfe'de iken okuduğu iki sûreyi okudun.» dedim. Ebû Hüreyre: «Çünkü ben, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i cuma günü bu sûreleri okurken işittim.» dedi.

2064-) Bize, Kuteybetü'bnü Saîd ile Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivâyet ettiler. Dediler ki: Bize, Hatim b. İsmail rivâyet etti. H. Kuteybe rivâyet etti. ki): Bize, Abdülazîz yani Derâverdî rivâyet etti. Bu râvîlerin ikisi birden Ca'f er'den, o da babasından, o da Ubeydullah b. Ebî Râfi'den naklen rivâyet etmişlerdir. Ubeydullah: Ebû Hüreyre'yi kendi yerine bıraktı...» diyerek yukarkî hadîsin mislini rivâyet etmişdir. Şu kadar var ki Hâtim'in rivâyetinde: rek'atda cuma süresini, son rek'atda da Münâfkûn sûresini okudu...» ibaresi vardır. rivâyeti Süleyman b. Bilâl'ın hadis gibidir. (sallallahü aleyhi ve sellem)'in cuma namazında bu iki sûreyi okumasının hikmeti, Cuma sûresinde, cuma namazının farz olduğundan ve cuma namazının sair ahkâmından bahsedildiği tevekkül ve zikre teşvik buyurulduğu içindir. İkinci rek'atda Münâfıkûn sûresini okuması, cum'ya gelenleri tevbîh ve kendilerini tevbeye teşvik gibi maslahatlardan dolayıdır. Çünkü bu sûrede bir çok kaaideler mevcûtdur. Ashâb-ı kirâm'ın en ziyâde toplandıkları namaz ise cuma namazı idi. Bazen Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) cuma namazının ikinci rek'atında Gâşiye sûresini okurdu. Çünkü bu sûrede pek çok va'z-ü nasîhatlar ve âhiret hayâtına âid ibret âmiz safhalar vardır şerif, mezkûr sûrelerin cuma namazında tam olarak okunma-laarmın müstahab olduğuna delildir. «Bizim mezhebimiz ile diğer bir çok ulemânın mezheb-lerı budur.» diyor.

2065-) Bize Yahya b. Yahya ile Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ve İshâk toptan Cerîr'den rivâyet ettiler. Yahya dedi ki: Bize Cerîr, İbrahim b. Muhammed b. Münteşîr'den, o da babasından, o da Nu'mân b. Beşîr'-in azatlısı Habîb b. Sâlim 'den, o da Nu'mân b. Beşîr'den naklen haber verdi. Nu'mân Şöyle dedi: (sallallahü aleyhi ve sellem) bayramlar ile cumâ'da A'lâ ve Gâşiye sûrelerini okurdu. cuma ayni güne tesadüf ederse, bu sûreleri her iki namazda okurdu.»

2066-) Bize, bu hadîsi Kuteybetü'bnü Saîd de rivâyet etti. ki): Bize, Ebû Avâne, İbrahim b. Muhammed b. Münteşir'd en bu isnâdla rivâyet etti.

2067-) Bize Amru'n-Nâkıd rivâyet etti. ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Damratü'bnü Saîd'den, o da Ubeydillâh İbn Abdillâh'dan naklen rivâyet etti. Ubeydullah Şöyle dedi: b. Kays, Nu’mân b. Beş'r'e mektup yazarak Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in cuma günü, Cuma sûresinden başka neyi okuduğunu sordu.. Nu'mân: Gâşiye sûresini okurdu, cevâbını verdi.» hadîste Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in bayram namazlarında A'lâ ve Gâşiye sûrelerini okurduğu bildiriliyor. Başka bir hadîsde Bayram namasında Kaaf ile İkterabet sûrelerini okuduğu beyân edilmişdir. diyor ki: «Bu rivâyetlerin ikisi de sahîhdir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bâzı vakitler cuma namazında Cuma ve Münâfikûn sûrelerini, bazen de A'lâ ve Gâşiye sûrelerini okur; icâbında bayramlarda Kaaf ile İkterabet sûrelerini, kimi de Sebbih ve Gâşiye' sûrelerini okurdu.» şerif, bayramlarda bu sûreleri okumanın müstahab olduğuna delildir. ile Cuma bir güne geldikleri vakti her iki namazda da bu sûrelerin okunması müstahab olur. Bundaki hikmet: Cuma namazını hafif tutmak ve bu suretle uzaklardan cuma namazına gelenlerin bayram gününü mümkün mertebe aileleri arasında geçirmelerini sağlamakdır.