İyi Veya Kötü Çığır Açan, Hidayet Veya Dalalete Davet Eden Kimse Bâbı ile İlgili Hadisler

6975-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize Cerîr b. Abdi'l-Hamid A'meş'den, o da Mûsa b. Abdillah b. Yezid ile Ebû'd-Duha'dan, onlar da Abdurrahman b. Hilâl El-Absî'den, o da Cerîr b. Abdillah'dan naklen rivâyet etti. Şöyle dedi: Bedevilerden bir "fakım insanlar Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e geldiler. Üzerlerinde yün elbiseler vardı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hallerinin kötülüğünü, muhtaç kaldıklarını gördü de halkı onlara sadaka vermeye teşvik etti. Fakat halk ona gelmekte geciktiler. Hattâ bu hâl yüzünden belli oldu. Sonra ensardan bir zat bir kese gümüş getirdi. Sonra bir başkası geldi. Sonra ashab birbirinin peşinden geldiler. Nihayet yüzünden sevindiği anlaşıldı. Ve Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): kimse İslâm'da güzel bir çığır açar da, kendisinden sonra onunla amel edilirse, o kimseye bu çığırla amel edenlerin ecri kadar sevab yazılır. Amel edenlerin ecirlerinde de bir şey eksilmez. Ve her kim islâm'da kötü bir çrğir açar da kendinden sonra onunla amel olunursa, o kimsenin aleyhine bu çığırla amel edenlerin günahı kadar günah yazılır. Amel edenlerin günahlarından da bir şey eksilmez.» buyurdular.

6976-) Bize Yahya b. Yahya ile Ebû Bekr b. Ebî Şeybe ve Ebû Küreyb toptan Ebî Muâviye'den, o da A'meş'den, o da Müslim'den, o da Abdurrahman b. Hilâl'den, o da Cerîr'den naklen rivâyet ettiler. Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) hutbe okuyarak sadakaya teşvik etti... Cerîrin hadîsi mânâsında rivâyette bulunmuştur.

6977-) Bize Muhammed b. Beşşâr rivâyet etti. ki): JBize Yahya (İbn Saîd) rivâyet etti. ki): Bize Muhammed b. Ebî İsmail rivâyet etti. ki): Bize Abdurrahman b. Hilâl El-Absî rivâyet etti. ki): Cerîr b. Abdillah şunu söyledi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): kul elverişli bir çığır açar da, kendinden sonra onunla amel olunursa...» buyurdular. Sonra râvi hadîsin tamamını zikretmiştir,

6978-) Bana Ubeydullah b. Ömer El-Kavârîrî ile Ebû Kâmil ve Muhammed b. Abdi'l-Melik El-Ümevî rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Ebû Avâne, Abdü'l-Melik b. Umeyr'den, o da Münzir b. Cerîr'den, o da babasından, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen rivâyet etti. H,

6979-) Bize Muhammed b. Müsennâ da rivâyet etti. ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. H. Ebû Bekr b. Ebî Şeybe dahi rivâyet etti. ki): Bize Ebû Üsâme rivâyet etti. H. Ubeydullah b. Muâz da rivâyet etti. ki): Bize babam rivâyet etti. Bu râviler (Dediler ki): Bize Şu'be Avn b. Ebi Cuhayfe'den, o da Münzir b. Cerîr'den, o da babasından, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den naklen bu hadîsi rivâyet etti.

6980-) Bize Yahya b. Eyyûb ile Kuteybe b. Saîd ve İbn Hucr rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize İsmail yani İbn Ca'fer Alâ'dan, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): kimse doğru bir yola davet ederse, ona tâbi olanların ecirleri kadar kendisi için ecir olur. Bu, tâbi olanların ecrinden bir şey eksiltmez. Ve her kim bir dalâlete davet ederse, ona tâbi olanların günahları kadar kendine günah olur. Bu, tâbi olanların günahlarından hiç bir şey eksiltmez.» buyurdular. -iki hadis hayırlı işler yapmaya teşvik, kötü çığır açmanın haram olduğunu ifade hususunda açık delillerdir. Hayırlı bir çığır açıp, sair insanların o çığırdan gitmelerine sebep olan kimse, kıyâmet gününe kadar o yoldan gidenlerin sevabına nail olacağı gibi, kötü çığır açan da kıyâmet gününe kadar o yoldan gidenlerin kazandığı günahlar kadar günah kazanmakta devam edecektir, veya hayırsız çığrı açmakta, öncelik etmekle başka birinden sonra açmak arasında bir fark olmadığı gibi, hayırlı işin ilim öğretmekle, ibâdet veya başka bir hayır olması arasında da fark yoktur.