Peygamber Sallallahü Aleyhi Ve Sellemin Sahâbîlerinden Bâzılarının Diğer Bâzılarına Zirâat Ve Meyve Hususunda Ücretsiz Ve Karşılıksız Olarak Ortak Olmaları Ve Yardımlaşmaları Bâbı ile İlgili Hadisler

2381-) el-Evzâî, Râfi' ibn Hadîc'in himayesinde olan Ebu'n- Necâşî Atâ ibn Suhayb'dan haber verdi. O şöyle demiştir: Ben Râfi' ibn Hadîc'den işittim; o da amucası Zuheyr ibn Râfi'den. Zuheyr: Rasûlüllah(sallallahü aleyhi ve sellem) bizleri, bize kolay olan bir işten nehyetti, dedi. Ben: Rasûlüllah'ın söylediği şey elbette bir hakikattir, dedim. Zuheyr: Rasûlüllah beni çağırdı ve: "Tarlalarınızla ne yapıyorsunuz (yani onları nasıl idare ediyorsunuz)?" dedi. Ben de: Bunları, sulak tarafı (bizim) olmak üzere ve hurmadan, arpadan vesk (denilen ölçekler mukaabilinde îcâra (yani kiraya) veririz, dedim. Rasûlüllah: "Öyle yapmayınız. Onları ya kendiniz ekiniz, ya (ücretsiz olarak başkalarına verip) ektiriniz veyahut da onları boş tutunuz!" buyurdu. hadîsi amucasından işiten) Râfi': Ben senin kelâmını işitiyorum ve itaat ediyorum dedim, demistir (yani: Ey Peygamberim, senin sözünü işittim ve sana tamâmiyle itâat ettim, demektir).

2382-) Câbir (radıyallahü anh) şöyle demiştir: Sahâbîler (Peygamber asrında) arazîleri, mahsûlün üçte biri veya dörtte biri yahut yarısı mukaabilinde zirâat ederlerdi. Bunun üzerine Peygamber(sallallahü aleyhi ve sellem): "Kimin tarlası ve toprağı varsa onu ya kendisi eksin, yahut onu bir atıyye olarak versin (ektirsin); bunu da yapmazsa tarlasını (boş) tutsun" buyurdu . Ebû Tevbe er-Rabî' ibnu Nâfi (241) şöyle dedi: Bize Muâviye ibn Sellâm, Yahya ibn Kesîr'den; o da Ebû Seleme'den; o da Ebû Hureyre'den tahdîs etti. Ebû Hureyre (radıyallahü anh) şöyle demiştir: Rasûlüllah(sallallahü aleyhi ve sellem): "Kimin arazîsi varsa onu kendisi eksin yahut bir atıyye olarak dîn kardeşine versin; bunu da yapmaktan çekinirse (icara vermeyip) arazîsini (boş)tutsun" buyurdu.

2384-) Amr ibnu Dînar şöyle demiştir: Ben yukarıda geçen ve içinde kiradan nehiy bulunan Râfi’ ibn Hadîc hadîsini Tâvûs’a zikrettim. Tâvûs if’âl bâbından “yuzriu” (yani kira ile başkasına ektirir) dedi de, (delil getirmek için şunu ilâve etti): Çünkü İbnu Abbas (radıyallahü anh) şöyle dedi: Şüphesiz Peygamber(sallallahü aleyhi ve sellem) mahsulün bir kısmı ile ekincilik akdi yapmaktan nehyetmedi. Fakat: “arazi sahibinin, toprağını mü’min kardeşine karşılıksız ekime vermesi, belli bir şey almak üzere kiraya vermesinden hayırlıdır” buyurdu.

2385-) İbn Omer'in himayesinde olan Nâfi' şöyle demiştir: İbn Omer(radıyallahü anh) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında Ebû Bekr, Omer, Usmân zamanlarında ve Muâviye'nin emirliği zamanında ekim arazîlerini kiraya verirdi. Râfi' ibn Hadîc'ten Peygamber'in tarlaları kiraya vermekten nehyettiği rivayet olundu. Bunun üzerine İbn Omer, Râfi ibn Hadîc'e gitti. Ben de onunla birlikte gittim. Râfi'den bu rivayetini sordu. O da: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) tarlaları kiraya vermekten nehyetti, dedi. Bu cevâb üzerine İbn Omer bana hitâb ederek: Ey Nâfi', sen kesin olarak bilirsin ki, biz tarlalarımızı Rasûlüllah'ın zamanında, tarlanın sulak, verimli yerlerinin mahsûlü arazî sahibine ait olmak ve samandan da bir şey verilmek üzere, kiraya verirdik, dedi.

2387-)  İbn Şihâb şöyle demiştir: Bana Salim haber verdi ki, Babası İbn Omer(radıyallahü anh): Ben iyi bilmekteyim ki, Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında tarla kiraya verilirdi, demiştir. Sonra Abdullah ibn Omer, Peygamber'in arazîyi kiraya vermek hususunda kendisinin bilmediği bir hüküm ortaya çıkarmış olmasından korktu da (her ihtimâle karşı) arazîyi kiraya vermeyi terk etti.