Şehitleri Beyan Bâbı ile İlgili Hadisler

1-) Dünya ve ahiret şehitleri: Bunlar harbde öldürülenlerdir.

2-) Dünya ahkâmı hakkında değilde yalnız ahiret hususunda şehid sayılanlar.

3-) Yalnız dünya ahkâmı hususunda şehid sayılanlar: Bunlar ganimet aşıranlar ve harbden kaçarken öldürülenlerdir, ki insanlara göre şehid sayılırlar. Çünkü yaptıklarının iç yüzünü bilen yoktur. Bunu yalnız Allah bilir. Ve kendilerine ahirette şehid sevabı vermez.

5049-) Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti. ki): Malik'e Sümeyye'den dinlediğim onunda Ebû Salîh'den, onun da Ebû Hüreyre’den naklen rivâyet ettiği şu hadisi okudum. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): defa bir adam yolda yürürken yol üzerinde bir diken dalı buldu ve onu uzaklaştırdı. Bunun Üzerine Allah kendisine teşekkür etti, ve onu affetti.» buyurmuşlar. Bir de: beş kısımdır. Vebadan, ishalden ve boğulmaktan ölenlerle yıkıntıdan ölen ve Allah azze ve cellenin yolunda şehit olandır.» buyurmuşlar.

5050-) Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. ki): Bize Cerir, Süheyl'den, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): aranızda kimi şehid sayıyorsunuz?» diye sordu. Ashab: Ya Resulellah kim Allah yolunda öldürülürse o şehittir, dediler. «O halde ümmetimin şehitleri pek azdır.» buyurdu. Ashab: öyle ise kimdir onlar yâ Resulellah? dediler. «Kim Allah yolunda öldürülürse o şehiddir. Kim Allah yolunda ölürse o da şehittir. Kim vebadan Ölürse o da şehittir. Kim İshalden ölürse o da şehittir.» buyurdular. Miksero ki): Baban üzerine şehadet ederim ki bu hadiste o Şöyle deditir: da şehiddir.»

5051-) Bana Abdulhamid b. Beyan El Vasıfî de rivâyet etti. ki): Bize Halid, Süheyl'den bu isnadla bu hadisin mislini rivâyet etti. Şu kadar var ki onun hadisinde: «Süheyl dedi ki: Ubeydullah b. Miksem şunu söyledi: Kardeşin üzerine şehadet ederim ki; o bu hadiste (kim boğulursa o da şehiddir) cümlesini ziyade etti.» ibaresi vardır.

5052-) Bana Muhammed b. Hatim dahi rivâyet etti. ki): Bize Behz rivâyet ettİ. (Dedî ki): Bize Vüheyb rivâyet etti. ki): Bize Süheyl bu isnadla rivâyet etti. Onan hadisinde şu da vardır: «Dedi ki Ubeydullah b. Miksem, Ebû Salih'den naklen haber verdi. Hadisde şunu da ziyade etti. «Boğulan da şehiddir.»

5053-) Bize Hamid b. Ömer EA Bekrâvî rivâyet etti. ki): Bize Abdülvahid (Yani İbn Ziyâd) rivâyet etti. ki): Bize Âsim, Hafsa binti Sîrîn'den rivâyet etti. Şöyle dedi: Bana Enes b. Malik: Yahya b. Ebî Amra neden öldü diye sordu. Taundan dedim. Bunun üzerine: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): her müslüman İçin şehitliktir.» buyurdu dedi.

5054-) Bize bu hadisi Velid b. Şüca' dah rivâyet etti. ki): Bize Ali b. Müshir, Asim'dan bu İsnâdda bu hadi seni mislini rivâyet etti. hadislerin Ebû Hüreyre rivâyetini Buhârî «Ezan» ve «Namaz» bahislerinde; Tirmizî «Kitabül birr» de tahric etmişlerdir. Tirmizî onun hakkında: «Bu hadis Hasen Sahihtir» demiştir. Enes rivâyetini Buhârî «Cihâd» ve «Tib» bahislerinde tah-rîc etmiştir. ona teşekkür etti.» cümlesinden murad: Onun yaptığından razı oldu fiilini kabul etti ve kendisine senada bulundu demektir. Şehidin cem'idir. Şehid faîl veznin de olduğu için hâzır bulunup gören manasına ismi fail olduğu gibi, görülen manasına ismi mef'ûl de olabilir. Burada her iki takdir caizdir. Şehidin ölümünde melekler hazır bulunduğu için o meşhûd yani görülmüş demekir. Bazıları şehidin cennet için kendisine şahidîik edilmiş manasına geldiğini söylemişlerdir. Bir takımları şehid Allah katında diri ve hazır olduğu için kendisine bu isim verildiğini, daha başkaları Allah'ın ikramını gördüğü için şehid denildîğini söylemişlerdir. Şehidler hakkında birçok hadisler vardır. Bunların bazısında şehidlerin beş nevi olduğu bazıların da yedi diğerlerin de sekiz hafta dokuz ve on bir olduğu bildirilmektedir. Bu muhtelif sayılara bakarak rivâyetler arasında tenakuz olduğu iddia edilemez. Çünkü bu sayıların muhtelif oluşu Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) efendimize gelen vahye göredir. Burada harb şehidlerinden maâdâ vebadan, ishalden ölenlerle boğularak ve üzerine bina yıkılarak Ölenlerin de şehid oldukları bildiriliyor. Başka rivâyetlerde yanarak ölenlerle zatürieden ölenlerin hamile olarak ölenlerin malı uğrunda ödürülenlerin de şehîd gittikleri bildirilmiştir. Ulemanın beyânına göre; bu suretle ölenlerin şehîd sayılması çektikleri büyük elem ve acılara mukabil bir lütfü ihsandır. Harb meydanında ölenlerden maada şehit hükmünde olanlar yıkanırlar ve cenaze namazları kılınır. Harbde ölenlerse yıkanmazlar. Hasılı şehitler üç kısma ayrılır.