Yemeğe Başlarken Besmele Çekmek ile İlgili Hadisler

1966-) Ikraş b. Zübeyd (radıyallahü anh)’den rivâyet edildiğine göre, şöyle demiştir: Mürre b. Ubeyd oğulları malların Zekâtlarını benimle Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gönderdiler. Medîne’ye Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanına geldim onu Muhâcir ve Ensâr arasında oturur buldum. Ikraş şöyle devam etti: Sonra Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), elimden tutarak Ümmü Seleme’nin evine götürdü ve yemek var mı? buyurdu. Arkasından parça eti bol büyük bir kap ve tirit getirildi. Ondan yemeye yöneldik, derken ben elimi kabın her tarafında dolaştırmaya başladım. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’de kendi önünden yemekteydi. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) sol eliyle benim sağ elimi tuttu ve şöyle dedi: “Ey Ikraş! Bu tek çeşitten oluşan bir yemektir, bir yerden ye.” içinde çeşitli hurma bulunan veya -Şek, Ubeydullah’tan gelmiştir- Olmuş ve yaş hurma bulunan bir tabak getirildi. Ben kendi önümden yemeye başladım. Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in eli ise tabak etrafında dolaşmaya başladı ve Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: “Ey Ikraş! İstediğin yerden ye bu bir çeşit değildir. Sonra bize su getirildi Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), ellerini yıkadı avuçlarının ıslaklığı ile yüzünü kollarını ve başını sıvazladı ve dedi ki: Ey Ikraş! Ateşin değdiği şeylerden dolayı alınacak abdest budur.” (İbn Mâce, Etıme, 7; Ebû Dâvûd, Etıme: 15) Bu hadis garibtir. Bu hadisi sadece Alâ b. Fadl’ın rivâyetiyle bilmekteyiz. Alâ bu hadisi tek başına rivâyet etmektedir. Ikraş’ın Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den sadece bu hadisini biliyoruz.

3767-) Ebû'z-Zübeyr'den rivâyet olunduğuna göre, Câbir b. Abdullah (radıyallahü anh) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'i şöyle derken işitmiştir: Bir adam evine girerken Besmele çekerek girerse ve yemek yerken de (Besmele çekerek yerse), şeytan (arkadaşlarına): (Burada) sizin için gecelemek (imkânı da) yok, akşam yemeği de yok, der. Eğer (adam evine) girerken Allah'ı anmadan girerse şeytan (arkadaşlarına: Burada) gecelemek (imkânın)a kavuştunuz, der. Eğer yemeği yerken de Allah'ın adını anmamışsa (şeytan arkadaşlarına: Burada) geceleme ve akşam yemeği (yeme imkânı)na kavuştunuz, der." eşribe 103; İbn Mâce, dua 19; Ahmed b. Hanbel, III, 346, 383.

3768-) Huzeyfe (radıyallahü anh)'den rivâyet olunmuştur; dedi ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikte bir yemekte bulunmuştuk. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikte sofrada hazır bulunduğunuz halde içimizden hiçbir kimse ondan önce elini sofraya uzatmadı. Derken bir bedevi sanki (arkasından yemeğe doğru) itilmiş gibi (hızla) gelip elini daldırmak üzere yemeğe götürdü. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) da hemen onun elini tuttu. Sonra bir cariye sanki (arkasından) itiliyormuş gibi (hızla) gelip yemeğe sokmak üzere elini uzattı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) onun elini de tuttu ve şöyle buyurdu: Gerçekten şeytan, üzerine Allah'ın ismi anılmayan (Besmele çekilmeyen) yemeği yemeye imkân bulur. (O bu yemeği kendisine) helâl kılmak için önce kendisine âlet edebileceği şu bedeviyi getirdi. Ben de onun elini tuttum, (şeytana imkân vermedim). Sonra (bu yemeği kendisine) helâl kılmaya âlet etmek üzere bu cariyeyi getirdi. Ben (onun da) elini tuttum. Varlığım elinde olan zâta yemin olsun ki, şeytanın eli bedevi ve cariyenin eli ile birlikte benim elimdedir." eşribe 102; Ahmed b. Hanbel, V, 383, 398.

3769-) Âişe (r. anha)'dan rivâyet olunduğuna göre; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Biriniz ye(mek yemek iste)diği zaman (yemeğe başlarken) yüce Allah'ın ismini ansın. Eğer (yemeğin) başında yüce Allah'ın ismini anmayı unutursa’Bismillâhi evvelehü ve âhirehü: Başında da sonunda Allah'ın ismiyle başlarım' desin." et'ime 47; İbn Mâce, et'ime 7; Dârimî, et'ime 1; Ahmed b. Hanbel, VI, 143 208, 246, 265.

3770-) Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın sahâbîlerinden Ümeyye b. Mahşî (radıyallahü anh)'den şöyle rivâyet olunmuştur: (sallallahü aleyhi ve sellem) oturuyordu. Bir adam da (orada) yemek yiyordu. (Adam yemek yerken) Besmele çekmedi. Yemekten sadece bir lokma kalmıştı. (Adam) o lokmayı ağzına kaldırdığı sırada,’Bismillâhi evvelehü ve âhirehu: Başına da sonuna da Bismillah' dedi. Bunun üzerine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) gülmeye başladı. Sonra: Şeytan bu adamla beraber yemeye devam ediyordu. (Adam) Aziz ve Celîl olan Allah'ın ismini anınca (şeytan yediği yemekten) karnında ne varsa (hepsini) kustu" buyurdu. Dâvûd dedi ki: (Bu hadisin râvilerinden olan) Câbir b. Subh, Süleyman b. Harb'in anne cihetinden dedesidir. Amelü’l-Yevmi ve'l-Leyleti, s, 262, hadis no; 282.