İmam Malik Muvatta Hadis Kitabı

2860-) Enes b. Malik (radıyallahü anh) der ki: Ömer b. Hattab (radıyallahü anh) ile beraber çıkmıştık. O, bahçeye girdi, aramızda bir duvar vardı. Onun şöyle dediğini işittim: Ömer b. Hattab mü'minlerin emiri! Bak, bak!.. Allah'a yemin ederim ki, ya Allah'dan korkarsın veya sana azab eder.»

2861-) Kasım b. Muhammed şöyle derdi: Yapmadıkları bir şeyi konuşmayı sevmeyen insanlarla yaşadım. (Sahabeleri kast ediyor) Mâlik der ki: Kasım, bununla ameli kast etmiştir. Zira kişinin sözüne değil ameline bakılır. Nitekim Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulmuştur: «Ey iman edenler! Niçin yapmıyacağınız şeyi söylüyorsunuz? Allah yanında en kötü şey, yapmıyacağınız şeyi söylemektir.» (Saff, 2-3).

2862-) Abdullah b. Zübeyr'in oğlu Amir, gök gürültüsünü duyduğu zaman konuşmayı bırakır ve şöyle derdi: gürlemesi hamd ile, melekler de korku ile onu teşbih eder.» Râd, 13. Bundan sonra da: «Bu, elbette ki yeryüzündekilere şiddetli bir tehdittir» derdi.

2863-) Mü'minlerin annesi Hazret-i Aişe (radıyallahü anh)'den Rivâyet edildiğine göre, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) vefat edince, hanımları Osman b. Affan (radıyallahü anh)'ı, Ebû Bekir (radıyallahü anh)'e gönderip Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'dan kendilerine düşen mirası ondan istemesini söylediler. Bunun üzerine Hazret-i Aişe (radıyallahü anh) onlara; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Biz miras bırakmayız; bizim bıraktığımız sadakadır.» buyurmamış mıydı? dedi. Buhârî, Feraid, 85/3; Müslim, Cihad, 32/16, no:51.

2864-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'den: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın şöyle buyurduğu Rivâyet edildi: «Benim varislerim altın paraları bölüşmez. Hanımlarımın nafakasından ve işçimin masrafından başka bıraktıklarım sadakadır.» Buhârî, Feraid, 85/3; Müslim, Cihad, 32/16, no:55.

2865-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'den Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in şöyle buyurduğu Rivâyet edildi: «İnsanların yakmış olduğu ateş, cehennem ateşinin yetmiş parçasından bir parçadır.» Ashab: Ya Resûlallah, dünya ateşi (cezalandırmak için) kâfi gelir» dediler. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) da: Cehennem ateşi dünya ateşinden altmış dokuz derece daha şiddetli kılındı» buyurdu. Buharî, Bedu’l-Halk, 59/10; Müslim, Cennet, 51/12, no:30

2866-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)’ın «Siz cehennem ateşini, bu ateşiniz gibi kırmızı mı sanıyorsunuz? O zift gibi simsiyahtır» dediği Rivâyet edildi. Bâcî der ki: böylesini Ebu Hüreyre ancak duyarak bilebilir. Çünkü bu, gaybtan bir haberdir. Hükmü merfudur (Zurkanî).

2867-) Ebu Hubab Saîd b. Yesar'dan: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: helal kazancından bir sadaka verirse —zaten Allah ancak helali kabul eder—, onu Allah'ın kudret eline koyar. Allah da onu dağ gibi oluncaya kadar, sizden birinin tayını veya deve yavrusunu büyüttüğü gibi büyütür,» Bu, sıhhatinde ittifak bulunan bir hadistir: Buhârî, Tevhid, 97/23; Müslim, Zekât, 12/19, no:63.

2868-) Ebû Talha’nın torunu İshak'dan, Enes b. Malik'in şöyle anlattığını işittiği Rivâyet edildi: Talha, Medine'de Ensar'dan en zengin hurmalığa sahip olanıydı. Kendisince en değerli malı da, Mescid-i Nebevi'nin karşısındaki «Beyruha» adındaki hurmalığı idi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) oraya girip tatlı suyundan içerdi. «Sevdiğiniz şeylerden infak et' medikçe iyiliği elde edemezsiniz.» Âli îmran, 92 ayet-i kerimesince, Ebû Talha, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın huzuruna çıkıp: Ya Resûlallah! Allahü teâlâ: «Sevdiğiniz şeylerden infak etmedikçe iyiliği elde edemezsiniz» buyuruyor. Bence mallarımın en değerlisi, Beyruha (denilen hurmalık)'dır. O Allah rızası için sadakadır. Allah katında onun hayır ve azığım olmasını umuyorum. İstediğin yere sarfet Ya Resûlallah!» deyince, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Bu ne kârlı maldır, bu ne kârlı maldır. Onun hakkında söylediğini işittim. Onu yakınlarına vermeni uygun görüyorum.» buyurdu. Bunun üzerine Ebû Talha: Yapacağım Ya Resûlallah» dedi. Sonra hurmalığı akrabalarına ve amcasının oğullarına taksim etti. Buhârî, Zekât, 24/44; Müslim, Zekât, 12/14, no:42.

2869-) Zeyd b. Eslem'den: (sallallahü aleyhi ve sellem): «Dilenci at üzerinde de gelse ona veriniz» buyurdu. İbn Abdilber derki: Bu hadisin Malik'ten mürsel oluşunda ihtilaf bilmiyorum. Bildiğim kadarıyla, bu konuda dayanılacak müsned bir hadis yoktur. Benzeri için bkz. Şeybani, 933.

2870-) Ensar'dan Eşhelî kabilesine mensup Muaz'ın oğlu Amr'dan Rivâyet edildiğine göre ninesi şöyle demiştir: (sallallahü aleyhi ve sellem) «Ey mü'min kadınlar! Sizden biri ütelenmiş bir koç paçası da olsa, komşusuna hediye vermeyi küçük görmesin» buyurdu. Buhârî, Hibe, 51/1; Müslim, Zekât, 12/29, no:90;Şeybanî, 932.

2871-) İmâm-ı Mâlik'e peygamberimiz (sallallahü aleyhi ve sellem)'in hanımı Hazret-i Aişe (radıyallahü anh)'den şöyle Rivâyet edildi: Aişe (radıyallahü anh) oruçlu iken bir yoksul kendisinden yardım istedi. Evinde ancak bir yufka ekmek vardı. Azatlı cariyesine: Onu yoksula ver.» dedi. Cariye: iftar edeceğin başka bir şey yok.» deyince, Hazret-i Aişe (radıyallahü anh): Onu dilenciye ver.» dedi. der ki: Hazret-i Aişe'nin emrini yerine getirdim. Akşam olunca ev halkından biri veya bir insan bize yufka ekmeğe sarılmış bir koyun eti hediye etti. Mü'minlerin annesi Aişe (radıyallahü anh) beni çağırıp: Bunu ye, bu senin ekmeğinden daha hayırlıdır.» dedi.

2872-) İmâm-ı Mâlik’den: Bana Rivâyet edildi ki, mü'minlerin annesi Hazret-i Aişe (radıyallahü anh)’nın önünde üzüm varken bir yoksul kendisinden yiyecek istedi. Hazret-i Aişe bir adama: Bir tane al, yoksula ver.» dedi. Adam, Hazret-i Aişe (radıyallahü anha)’ya şaşkın şaşkın bakmaya başlayınca: Hayret mi ediyorsun? Bu bir tanede ne kadar zerre ağırlığı görüyorsun?» dedi.  Kur’anı Kerim’de: Kim zerre miktarı hayır işlerse karşılığını görür. buyurulur. (Ez-Zilzal,8)

2873-) Ebu Said el-Hudrî (radıyallahü anh)'den: (Medine'li müslümanlardan) bir kısım insanlar Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'dan yardım istediler, verdi. Sonra yine istediler, yine verdi. Nihayet elindeki mal tükenince; Yanımda olan malı sizden saklamam. Kim dilencilikten sakınırsa, Allah da onu iffetli ve şerefli kılar. Kim zengin görünürse, Allah kendisini zengin kılar. Her kimde sabrederse, Allah kendisine sabır verir. Kimseye sabırdan daha hayırlı ve daha geniş hiç bir nimet verilmemiştir.» buyurdu. Buhârî, Zekât, 24/5; Müslim, Zekât, 12/42, no: 124 Şeybanî, 898.

2874-) Abdullah b. Ömer (radıyallahü anh)'dan: (sallallahü aleyhi ve sellem) minber üzerinde sadaka'dan ve dilencilikten sakınmaktan bahsederken: «Üstteki el alttaki elden hayırlıdır. Üstteki el yardım eden, alttaki el dilenendir» buyurdu. Buharî, Zekât, 24/18; Müslim, 12/32, no: 94.

2875-) Yesar'ın oğlu Atâ'dan: (sallallahü aleyhi ve sellem), Ömer b. Hattab'a bir hediye gönderdi. Ömer (radıyallahü anh) onu iade edince Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), Ömer'e: Niçin hediyeyi iade ettin?» buyurdu. Ömer (radıyallahü anh): Ya Resûlallah! Bizden biri için en hayırlı olanın, hiç bir kimseden birşey almaması olduğunu sen bize haber vermedin mi?» dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Bu dilenmek suretiyledir. Ama dilenmeksizin olursa, o Allah'ın sana verdiği bir rızıktır.» buyurdu. Bunun üzerine Ömer (radıyallahü anh) Kudret ve iradesiyle yaşadığım Allah'a yemin ederim ki, hiçbir kimseden bir şey istemiyeceğim. İstemeksizin bana gelen bir şeyi de alırım.» dedi. Kavilerin ittifakıyla mürseldir. Sahîhayn'da Hazret-i Ömer'den nakledilir: Buharî, Ahkâm, 93/17; Müslim, Zekât, 12/37, no:110-112.

2876-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'den: (sallallahü aleyhi ve sellem) «Kuvvet ve iradesiyle yaşadığım Allah'a yemin ederim ki, sizden birinin ipini alıp sırtıyla odun taşıması, Allah'ın zengin kıldığı bir adama gelip dilenmesinden —ki bu adam ona versin veya vermesin— daha hayırlıdır» buyurdu. Buharî, Zekât, 24/50; Müslim, Zekât, 12/35, no: 106

2877-) Esed oğullarından bir adam şunları anlattı: Ben ve ailem «Bakîil-Garkad» (ismindeki Medine Mezarlığın)'a indik. Ailem bana: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a git, bizim için yiyecek bir şey iste.» dediler ve ihtiyaçlarını söylemeye başladılar. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'a gittiğimde, yanında kendisinden yardım isteyen bir adam buldum. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ona: Sana verecek bir şey bulamıyorum» diyordu. Adam kızgın bir halde: ederim ki sen istediğine veriyorsun,» diyerek Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’den ayrılıp gitti. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Bu adam, kendisine verecek bir şey bulamıyorum diye bana kızıyor. Sizden kim bir ukiyye veya dengi balı olduğu halde dilenirse, ısrarla dilenmiş olur» buyurdu. Esedî: «Bize göre bir deve bir ukiyyeden daha iyidir» dedi. Mâlik der ki: Bir ukiyye kırk dirhemdir. der ki; Ben de Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'den birşey istemedim geri döndüm. Daha sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e arpa ve kuru üzüm getirilince, Allah bizi zengin kılıncaya kadar onlardan bize taksim etti. Nesaî, Zekât, 23/90.

2878-) İmâm-ı Mâlik'den: Abdurrahman’ın oğlu Alâ'nın şöyle dediğini işittiği Rivâyet edildi: «Sadaka maldan bir şey eksiltmez. Affeden kulun şeref ve izzetini, Allahü teâlâ elbette yükseltir. Alçak gönüllü olan kulu da Allah yüceltir.» Böylesi, ictihaden olamaz. Bir grup ona isnad etmiştir. Mahfuz ve müsneddir. Bunu İbn Abdilber söylemektedir. Bkz. Müslim, Bir, 45/19, no: 69,

2879-) İmâm-ı Mâlik'e Rivâyet edildiğine göre, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Muhammed ailesine sadaka helal değildir. Çünkü sadaka insanların kirleridir.» buyurmuştur. Müslim, zekât, 12//51, no: 167.

2880-) Abdullah, babası Ebû Bekir'den şunları nakletti: (sallallahü aleyhi ve sellem) Abdu'l-Eşhel oğullarından bir adamı zekât toplamaya memur tayin etti. Adam zekâtı toplayıp gelince Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'dan zekat mallarından bir deve istedi. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kızdı. Hatta kızgınlığı yüzünde belirdi. Yüzündeki kızgınlık gözlerinin kızarmasıyla bilinirdi. Sonra şöyle buyurdu: Adam ne kendisi ve ne de benim için uygun olmayan şeyi istiyor. Ona vermesem vermemeyi kötü görüyorum, versem ne kendisi ve ne de benim için uygun olmayan şeyi vermiş olurum.» Adam: Ya Resûlallah! O zekat mallarından artık ebedî olarak senden hiç bir şey istemiyeceğim.» dedi. Mürseîdir. Ahmed b. Mansur el-Belhî, Malik -Abdullah- babası- Enes senediyle nakleder. Aycıca bkz. Şeybanî, 899.

2881-) Zeyd, babası Eslem'den şunları nakletti: Abdullah b. el-Erkam bana: Bana binit develerinden birini göster, mü'minlerin emirinden beni bu deveye bindirmesini istiyeyim.» dedi. Ben de: Peki, zekât mallarından bir deveyi göstereyim.» dedim. Abdullah b. el-Erkam: Sıcak bir günde şişman bir adam senin için bacak ve baldırlarını yıkayıp suyunu sana verse de içsen, bundan hoşlanır mısın? dedi. Ben de kızdım ve: Allah seni bağışlasın. Bu sözü bana mı söylüyorsun?» dedim. Abdullah b. el-Erkam: Sadaka, insanların bedenlerinden yıkadıkları kirleridir.» dedi.

2882-) İmâm-ı Mâlik'den Rivâyet edildiğine göre Lokman Hekim oğluna vasiyet edip şöyle demiştir: Alimlerle otur, onların dizlerinin dibinden ayrılma. Çünkü Allah yeri, göğün yağmuru ile dirilttiği gibi, kalpleri de hikmet nuru ile diriltir.»

2883-) Zeyd'in babası Eslem'den: b. Hattab, Hüney ismindeki azatlı kölesini merayı korumak üzere bekçi tayin etti ve: Ey Hüney! insanlara yumuşak davran. Mazlumun bedduasından sakın. Çünkü mazlumun duası kabul olunur. Az devenin sahibiyle, az koyunun sahibinin meraya girmesine müsaade et. (Abdurrahman) İbn Avfın hayvanlarıyla (Osman) İbn Affan’ın hayvanlarını meraya sokma. Onları misal olsun diye söylemiştir. Çünkü onların davarları çoktu. Yoksa özellikle ikisini menetmek istememiştir. Çünkü onların davarları helak olsa, ziraat ve hurmalıklara dönerler. Şayet az devenin sahibi ve az koyunun sahibinin hayvanları helak olursa, oğullarını bana gönderip «Ey mü'minlerin emiri! Ey mü'minlerin emiri» derler. Ben onları terk mi edeyim, hey babasını kaybedesi! Su ve ot bağışlamak, bana göre altın ve gümüşten daha kolaydır. Allah'a yemin ederim ki, onlar benim kendilerine zulmettiğimi zannederler. Çünkü bu onların beldeleri ve sulandır. Cahiliyye döneminde onun için savaştılar, islamiyet döneminde de onun üzerinde müslüman oldular. Kuvvet ve iradesiyle yaşadığım Allah'a yemin ederim ki, savaşlarda biniti olmayanları sırtlarında taşıdığım hayvanlar olmasaydı, onların beldelerinden bir karış yeri bile korumazdım.» Buhârî, Cihad, 56/180.

2884-) Mut'ım oğlu Cübeyr oğlu Muhammed'den: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: beş ismim vardır: Ben Muhammed'im. Ben Ahmed'im. Ben Manî'yim: Allah küfrü benimle mahvedip yok edecektir. Ben Haşirim: İnsanlar ayağımın üzerinde (benim peşimsıra) haşrolunacaklardır. Ben Akıb'ım (peygamberlerin sonuncusuyum.) » İbn Abdilber der ki: Yahya ve ravilerin çoğu, bu şekilde mevsul olarak Rivâyet ettiler.