Sünen-i Ebu Davud Hadis Kitabı

1265-) Ebû Seleme (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: Âişe şöyle dedi: (sallallahü aleyhi ve sellem) sabah namazının iki rekatlık sünnetini kıldığı zaman eğer ben uyur olursam yatardı, uyanık olursam benimle konuşurdu. teheccüd 26; Müslim, müsâfırîn 133.

1266-) Ebû Bekre (radıyallahü anh)'den; demiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) ile sabah namazı için (evden) çıkmıştım. Uğradığı her adamı ya namaza çağırıyordu veya (uyandırmak için) onu ayağıyla kımıldatıyordu. es-Sünenü'l-kübrâ, III, 46. dedi ki: (Bu hadisi Ebû Mekîn) "Bize Ebû Fudayl haber verdi" diye tahdis siğasıyla nakletti.

1267-) Abdullah b. Sercis'den nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) sabah namazını kılarken bir adam geldi ve hemen iki rekat kıldıktan sonra Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile birlikte namaza katıldı. (Resûl-i Ekrem aleyhissalâtü vesselâm namazdan) çıkınca: Ey falanca, bunların hangisi senin namazındır, yalnız başına kıldığın mı, yoksa bizimle beraber kıldığın mı?" (diye) buyurdu. müsafirîn 712; İbn Mâce, ikâme 103; Nesâî imame, 61.

1268-) Ebû Hureyre (radıyallahü anh) demiştirki; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: Namaza ikâmet getirildiği vakit, farzdan başka namaz yoktur. " ezan 38; Müslim, müsâfirîn 63-64; Tirmizî, salât 195; Nesaî, imame 60; İbn Mâce, ikame 103; Dârimî,. salât 149; Ahmed b. Hanbel, II, 331, 455, 517, 531.

1269-) Kays b. Amr'den nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) sabah namazından sonra iki rekat (daha namaz) kılmakta olan bir adam gördü. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), " Sabah namazı iki rekattır" buyurdu. Adam: iki rekat (farz)dan önceki iki rekat (sünnet)i kılmamıştım, şimdi onları kılıyorum, diye cevab verdi. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) seslenmedi. mevâkît, 196; İbn Mâce, ikâme 104; Ahmed b. Hanbel, V, 448.

1270-) Süfyân b. Uyeyne dedi ki: Atâ b. Ebî Rebah, şu (bir önceki) hadisi Sa'd b. Said'den naklederdi. Dâvûd buyurdu ki: Said'in oğulları Abdurabbih ve Yahya’'dedeleri Zeyd'in şu (bir önceki hadiste sözü geçen) olayda Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’le beraber namaz kıldığını" (söyleyerek) hadisi mürsel olarak rivâyet etti(ler).

1271-) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in eşi Ümmü Habîbe (radıyallahü anhâ)'dan nakledilmiştir ki: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: Kim öğle namazından önce ve sonra dört rekat namaz kılmaya devam ederse (o kimse) cehennem ateşine haram kılınır." mevâkît, 200, 198; Nesâî, kıyamu’l-leyl 67, 56; İbn Mâce, ikâme 105,108; Ahmed b. Hanbel, V, 418, 420; VI, 63, 148, 326. Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi aynı şekilde (ve) aynı senedle, el-Ala b. el-Hâris ile Süleyman b. Mûsâ da Mekhûl’den rivâyet ettiler.

1272-) Ebû Eyyûb'dan nakledildiğine göre, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Öğle namazından önce arasında selâm verilmeden kılınan dört (rekat namaz) için gök kapılan açılır." Mâce, ikâme 105. Dâvûd buyurdu ki: Yahya b. Sa'id el-Kattân'in şöyle dediği bana ulaştı: Eğer ben Ubeyde'den bir şey nakleder olsaydım ondan bu hadisi naklederdim. Ubeyde zayıftır." İbn Mincâb (ise) o Sehm (isimli kimse)dir.

1273-) İbn Ömer (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: İkindinin farzından önce dört rekat (namaz) kılan kimseye Allah rahmet etsin." mevâkît'us-salât, 201, Ahmed b. Hanbel II, 118; İbn Mâce, ikame 109.

1274-) Ali (radıyallahü anh)'den rivâyet edildiğine göre; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ikindi namazından önce iki rekat(lık bir namaz) kılardı. Ebû Dâvûd rivâyet etmiştir.

1275-) İbn Abbâs (radıyallahü anh)'in azatlı kölesi Küreyb'den (rivâyet olunduğuna göre) Abdullah b. Abbâs ile Abdurrahman b. Ezher ve Misver b. Mahreme kendisini Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in eşi Hazret-i Âişe'ye göndererek şöyle demişler: bizden selâm söyle ve ona ikindiden sonraki (kıldığı) iki rekatı sor ve de ki; bu iki rekati kıldığın bize haber verildi. Halbuki biz Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in bundan nehyettiğini işitmiştik. sözlerine şöyle devam etti:) Bunun üzerine Âişe'nin yanına gelerek benimle gönderdikleri haberi kendisine tebliğ ettim. Âişe (radıyallahü anha): Seleme'ye sor, dedi. Bunun üzerine ben, (beni gönderen) kimselerin yanına çıkarak Âişe'nin sözlerim kendilerine haber verdim. Onlar beni Ümmü Seleme'ye de Âişe'ye gönderdikleri suali sormam için gönderdiler. Seleme (radıyallahü anhâ şöyle) cevab verdi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i o iki rekati kılmaktan nehyederken işittim, ama sonra kendisini bunları kılarken gördüm. Onları kılarken vakit İkindi idi. Çünkü ikindiyi (yeni) kılmıştı. Sonra yanımda da ensârdan Benî Haram kabilesinden kadınlar vardı. (Yanıma) girdi ve hemen o iki rekatlık namaza durdu. üzerine ben kendisine kızı göndererek dedim ki; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in yanına dur da ona; Seleme; Ya Resûlallah ben senin şu iki rekatı kılmaktan nehyettiğini işitiyorum. Halbuki şimdi onları kendinin kıldığını görüyorum," diyor, de. Şayet eliyle işaret ederse geri çekil. Ümmü Seleme; (dediğimi) yaptı; (Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) da) eliyle işaret etti, o da geri çekildi. Namazdan çıkınca (bana hitaben): Ey Ebû Ümeyye'nin kızı! Sen ikindiden sonra kıldığım iki rekatı sormuşsun. (Sebebi şudur) Bana Abdü’l-Kays kabilesinden bazı kimseler kavimlerinden (ayrılarak) müslüman olmak için geldiler de, öğle namazından sonra kılmakta olduğum iki rekat nafileden beni alıkoydular, işte bu iki rekat o iki rekattır" buyurdu. sehv 9, meğazî 69; Müslim, müsâfirîn 297; Nesâî, mevâkît 36; Ahmed b. Hanbel, IV, 112, 115, 416; V, 188, 276; VI, 50, 84, 96, 109. 113, 125, 134, 145.

1276-) Ali (radıyallahü anh)'den rivâyet edildiğine göre; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ikindiden sonra güneş yükseklerde bulunmadığı zaman namaz kılmayı yasaklamıştır. mevâkît 36.

1277-) Ali (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) sabah ve ikindi namazlarının dışında her farz namazı müteâkib iki rekat (namaz) kılardı. Şerhu meâni'l-âsâr, I, 303; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübra III, 32.

1278-) İbn Abbâs (radıyallahü anh)'dan nakledilmiştir ki: Ömer b. el-Hattab da bulunan ve bana en sevimlileri Ömer olan bir takım sevilip sayılan kişiler, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in; Sabah namazından sonra güneş doğuncaya kadar; ikindi namazından sonra da güneş batıncaya kadar namaz yoktur" buyurduğuna dair benim yanımda şahidlik ettiler. mevâkît 30, 31; Müslim, müsâfirîn 288, 292; Nesâî, mevâkît II, 35; Tirmizî, salât 20, 21, cuma 59: İbn Mâce, ikâme, 147; Dârimî, salât 142, 143; Ahmed b. Hanbel, I, 18, 21; II, 42, 179, 208, 211, III, 46, 64; V, 165.

1279-) Amr b. Abese'den nakledilmiştir ki: (Resûl-i Ekrem'e hitaben): Ey Allah'ın Resulü, gecenin hangi saatinde (ibadet ve) dua daha çok makbuldür?" dedim. (O şöyle) cevab verdi: Gecenin son vaktinde. Sabah namazını kılıncaya kadar ve istediğin (nâfiley)i kıl. Çünkü (bu vakitte kılınan) namaz şahitlidir, (ve sevabı) yazılmıştır. (Sabah namazını kıldıktan) sonra, güneş doğup da bir veya iki mızrak boyu yükselinceye kadar (namaz kılmayı) bırak. Çünkü güneş şeytanın boynuzları arasından doğar ve kâfirler güneşe (o saatte) tapınırlar. Sonra mızrak gölgesiyle bir oluncaya kadar ve istediğin kadar kıl. Çünkü (bu saate kadar kılınan) namaz şahitlidir (ve sevabı) yazılmıştır. Mızrak gölgesiyle bir olduktan sonra namazı bırak. (Çünkü o saatte) cehennem kızdırılır ve kapılan açılır. Güneş (batıya) meyledince ikindi namazını kılıncaya kadar (ve) istediğin (nafiley)i kıl. Çünkü bu (saatte kılınan) namaz şahidlidir. (İkindi namazından) sonra güneş baüncaya kadar namazı bırak. Çünkü (güneş) şeytanın boynuzları arasında batar ve kâfirler ona (o saatte) tapınırlar." bedu’l-halk 11, Müslim, müsâfirîn 290, 294; mesacid 174; Nesâî, mevâkît 35, 40; İbn Mâce, ikâme 148; Muvatta', Kur'ân 44, 49; Ahmed b. Hanbel, II, 13, 19f 24, 86, 106,210,223, 111, 348, 393, IV, 111, 112, 223f 348, 349, 385; V, 15,20, 190,216, 260, VI, 12. Dâvûd buyurdu ki) ve (şeyhim bana) uzunca bir hadis nakletti. el-Abbâs (b. Sâlity) dedi ki: Ebû Sellâm da sana Ebû Ümame'den buna benzer şeyler nakletti. Ancak (ben naklederken belki) istemeyerek bazı hatalar yapıyorum: Allah'dan af diliyorum ve ona tevbe ediyorum. "

1280-) İbn Ömer’in azatlısı Yesar’dan nakledilmiştir ki: Ömer (bir gün) beni fecir doğduktan sonra namaz kılarken gördü de (şöyle) dedi: Yesar (bir gün) biz bu namazı kılarken Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) üzerimize çıkageldi ve buyurdu ki: (Burada) hazır olanlarınız hazır olmayanlarınıza (şunu) eriştirsinler: Fecr(in doğuşun)dan sonra yalnızca iki rekat (sünnet) vardır" buyurdu. salat 194; İbn Mace, ikame 147; Ahmed b. Hanbel, II, 104; IV, 385.

1281-) Âişe (radıyallahü anhâ)'dan nakledilmiştir ki: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in, ikindiden sonra iki rekat namaz kılmadığı bir günü geçmemiştir. mevâkitü's-salât 31,33; Müslim, musâfîrîn 299 - 301; Nesâ'î, mevâkit 36; Tirmizî, mevâkît 21; Dârimî, salât 134; Ahmed b. Hanbel, VI, 200.

1282-) Âişe (radıyallahü anhâ)'nin azatlısı Zekvân'dan nakledildiğine göre Hazret-i Âişe kendisine şöyle demiştir: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ikindiden sonra namaz kılardı ve (bizi) ondan nehyederdi. İki orucu birbirine eklerdi ve bizi iki orucu birbirine eklemekten nehyederdi." es-Sünenü’l-kübrâ, IV, 297.

1283-) Abdullah el-Müzenî (radıyallahü anh) demiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: Akşam namazından önce iki rekat namaz kılınız." Daha sonra halkın bu namazı sünnet telâkki etmesinden korkarak; Dileyen kimseler için (söylüyorum), akşam namazından önce iki rekat namaz kılınız" buyurdu. teheccüd 35, i'tisâm 25; Müslim, müsâfirîn 302, 303; İbn Mâce, ikâme 120.

1284-) Enes b. Mâlik (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında akşamdan önce iki rekat namaz kılardım. (Râvi Muhtar) dedi ki: (Pekiyi) " Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem (bu namazı kılarken) sizi görmedi mi? diye sordum. O: bizi gördü, fakat (bunları) bize ne emretti ne de yasakladı, cevabım verdi. müsâfirîn 302.

1285-) Abdullah b. Muğaffel (radıyallahü anh) demiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu: Her iki ezan arasında namaz vardır, dileyen için her iki ezan arasında namaz vardır." ezan 14, 16; Müslim, müsâfirîn 304; Tirmizî, salât 22; Nesâî, ezan 39; İbn Mâce, ikâme 110; Dârimî, salât 145; Ahmed b. Hanbel, IV, 86, V, 54, 56, 57.

1286-) Tavus'dan nakledildiğine göre; İbn Ömer'e akşamdan önce kılınan iki rekat (namaz) sorulunca o, (şöyle) cevab vermiştir: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) zamanında ne bu iki rekatı kılan bir kimse, ne de ikindiden sonra iki rekat(lık bir namaz) kılmaya izin verilen bir kimse gördüm. es-Sünenü’l-kübrâ, II, 476. Dâvûd buyurdu ki: Ben Yahya b. Maîn'i; " O(nun ismi) Şuayb'dır. (İbn Şu'ayb değil)" derken işittim. Şu'be, O'nun isminde yanılmıştır.

1287-) Ebû Zerr (radıyallahü anh)'ın rivâyet ettiğine göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Âdem oğlu her bir mafsalı (eklemi) karşılığında bir sadaka (borcu) olarak sabahlar. Karşılaştığı kimseye selâm vermesi bir sadakadır. İyiliğe çağırması bir sadakadır. Kötülükten sakındırması bir sadakadır. Eziyet veren bir engeli yoldan kaldırması bir sadakadır. (Kişinin) ailesine yaklaşması (da) bir sadakadır. Kuşluk vakti kılınan iki rekat namaz ise, bütün bu borçlar için yeterlidir." Dâvûd buyurdu ki: Abbâd'ın hadisi (daha) teferruatlıdır. (ise) rivâyetinde (iyiliğe) çağırmayı ve (kötülükten) sakındırmayı zikr etmemiş (fakat) " şöyle şöyle söyledi" (kelimelerini) ilâve etmiştir. Meni’de rivâyetinde (şunları) eklemiştir: Ey Allah'ın Resûlü, birimizin (üleşine yaklaşarak) şehvetini dindirmesi de kendisi için sadaka olur mu?" diye sordular da: Onu helâlinin dışında dindirse, günahkâr olmayacak mıdır?" buyurdu. sulh 11; cihad, 76H28; Müslim, müsafirîn, 84; zekât 56; Ahmed b. Hanbel, II, 316, 328.

1288-) Ebû'l-Esved ed-Düeliy'den; dedi ki: (bir gün) Ebû Zer (radıyallahü anh)'in yanında bulunduğumuz bir sırada dedi ki: biriniz hergün her bir eklemi karşılığında bir sadaka (borcu) bulunarak sabahlar. (Kıldığı) her namaz kendi için bir sadakadır. (Tuttuğu) her oruç bir sadakadır. (Yaptığı) her hac bir sadakadır. Her tesbîh bir sadakadır, her tekbir sadakadır. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu salih amellerden bâzılarını (veya hepsini) saydı. Sonra da: Bunların yerine iki rekattık kuşluk namazı biriniz için yeterlidir" buyurdu. sulh II, cihâd 76, 128; Müslim, müsâfirîn 84, zekât 56; Ahmed b. Hanbel, II,

1289-) Sehl b. Mu'âz b. Enes el-Cühenî, babası Muaz b. Enes’den naklen Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in şöyle buyurduğunu rivâyet etmiştir: Kim sabah namazından çıktıktan sonra iki rekat kuşluk namazını kılıncaya kadar namaz kıldığı yerde oturur ve hayırdan başka bir şey söylemezse o kimsenin günahları affolunur. İsterse denizin köpüğünden çok olsunlar." es-Sünenü'l-kübrâ, III, 49.

1290-) Ebû Ümâme için bk. I, 243. (radıyallahü anh)'den rivâyet edildiğine göre: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Aralarında lüzumsuz bir şey bulunmadan bir namazın arkasında kılınan namaz İlliyyûn'da yazılır." b. Hanbel, V, 264, 268.

1291-) Nu'aym b. Hemmâr (radıyallahü anh)'dan nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i şöyle buyururken dinledim: Aziz ve celîl olan Allah; Ey Ademoğlu, sen gündüzün başlangıcında benden dört rekat (namaz)i esirgeme ki, ben de (gündüzün) sonunda senin ihtiyacına cevab vereyim" buyurur." vitr 15; Ahmed b. Hanbel, V, 286 - 287.

1292-) Ümmû Hânî bint Ebi Talib (radıyallahü anhâ)'dan nakledildiğine göre; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Fetih Günü her iki rekatta bir selâm vererek sekiz rekat kuşluk namazı kılmıştır. Dâvûd'un diğer şeyhi) Ahmed b. Salih (de); Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Fetih Günü kuşluk namazı kıldı." dedi. Ve (sonra yukarıdaki Ahmed b. Ömer hadisinin) aynısını nakletti. (Diğer şeyhi) İbnu's-Serh de Ümmü Hânî(nin); Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yanıma geldi" dedi(ğini) nakletti. (Fakat) kuşluk namazı kıldı(ğını) nakletmedi. (Hadisin devamını da İbn Salih hadisinin) mânâsına uygun olarak nakletti. teheccüd 31; Müslim, hayz 71; müsâfırîn 81; Nesâî, tahâre 143; Tirmizî, vitr 15; İbn Mace, ikâme 172; Ahmed b. Hanbel, III, 146,156; Beyhakî, es-Sünenü’l-kübra, III, 48.

1293-) İbn Ebî Leylâ'dan nakledilmiştir ki; Hanî (radıyallahü anhâ)'nin -Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in Mekke'nin fethi günü kendisinin evinde gusledip sekiz rekat namaz kıldığını nakletmesinin dışında - hiç bir kimse bize Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in kuşluk namazı kıldığından bahsetmedi ve o' namazı bir daha kıldığını gören de çıkmadı. ferâiz 9, teheccüd 31; Müslim, hayz 71; müsâfirîn 81; Nesâî, tahâre 143; Tirmizî, vkr 15; İbn Mâce, ikâme 187; Ahmed b. Hanbel, III, 146, 156.

1294-) Abdullah b. Şakîk (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kuşluk namazı kılar mıydı? diye sordum. " Hayır (kılmazdı). Ancak seferinden gelmesi müstesna (o zaman namaz kılardı)" diye cevab verdi. " Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) (bir rekatta) iki sûreyi birleştirir miydi?" dedim. " Mufassalden (olanları birleştirirdi)" diye cevab verdi. müsâfirîn 75-76; Nesâî, siyam 35; Ahmed b. Hanbel, VI, 171, 204, 218.

1295-) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in eşi Âişe (radıyallahü anhâ)'den nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) kuşluk namazını kılmazdı. Onu ben (hâlâ) kılıyorum. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) halk amel eder de üzerlerine farz olur korkusuyla yapmak istediği bir kısım (hayırlı) işi bırakırdı. teheccüd 5, 32; Müslim, müsafirîn 77; Ahmed b. Hanbel, VI, 85, 86, 168,170,

1296-) Simâk (b. Harb) dedi ki: b. Semûre'ye; "Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem), ile birlikte oturuyor muydun(uz)? diye sordum. O: çok (oturuyorduk). Güneş doğuncaya kadar sabah namazını kıldığı yerden kalkmazdı. Güneş doğunca kalkardı, cevabını verdi." mesâcid 287; Nesaî, sehv 99; Ahmed b. Hanbel, V, 89, 91, 97.

1297-) İbn Ömer (radıyallahü anh)'den rivâyet edildiğine göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Gece ve gündüz namazı ikişer ikişerdir." salât 166, 206; Nesaî, kıyâmü’l-leyl 26, 35; İbn Mâce, ikâme, 116, Muvattâ, salatu’l-leyl 7; Ahmed b. Hanbel, I, 211, II, 5, 9, 10, 26, 51, IV, 127.

1298-) el-Muttalib (b. Rabia)’dan rivâyet edildiğine göre, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Namaz ikişer ikişerdir. Her iki rekatta bir tehiyyât okur. İlâhî duygularla kendinden geçer, aczini ortaya koyarsın, el kaldırıp dua eder ve " ey Allah'ım, ey Allahım!" dersin. Kim (namazda) böyle yapmazsa o (namaz) noksandır." salât 166, İbn Mâce, ikâme 172; Ahmed b. Hanbel, I, 211; IV, 167. Dâvûd'a gece namazının ikişer (rekat) olmasından (maksadın ne olduğu) soruldu da; İstersen ikişer, istersen dörd(er) (kılarsın)" diye cevab verdi.

1299-) Abdullah b. Abbâs (radıyallahü anh)'dan rivâyet edildiğine göre, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Abbâs b. Abdi'l Muttalib'e şöyle buyurmuştur: Ey Abbâs, ey amcam! Sana bir ikramda bulunayım, seni men-tellendireyim mi? Sana iyilikte bulunayım da sana, işlediğin takdirde Allah'ın on haslet olan günâh(lar)ının ilkini de sonuncusunu da eskisini de yenisini de, bilerek yapılanını da yamlarak yapılanını da, küçüğünü de büyüğünü de; gizlisini de açığını da bağışlayacağı bir ameli haber vereyim mi? (îşte günahın çeşitleri olan bu on hasleti arıtan amel, teşbih namazıdır. O'nu) dört rekat (olarak) kılarsın. Her rekatında Fatiha süresiyle diğer bir sûreyi okursun. (Bunları) okumayı bitirince rükû'dan önce, ayakta iken onbeş kere " sübhânellahi velhamdülillâhi velâ ilahe illallâhü vellâhü ekber" dersin. Sonra rükû'a varırsın. Bunları on kere de rüku'dayken söylersin, sonra rukû'dan başını kaldırıp bunları on kere (daha) söylersin. Sonra secdeye gidersin on kere de secde de söylersin, sonra secdeden başını kaldırıp on kere, sonra (ikinci) secdeye kapanıp on kere, sonra başını (ikinci secdeden) kaldırıp on kere (daha) bu kelimeleri söylersin. Bunlar(ın) bir rekatte(ki toplamı) yetmiş beştir. Bu namazı günde bir kere kılmaya gücün yeterse (her gün bir kere) kıl, eğer yapamazsan her cuma (günü) bir kere (kıl, bunu da) yapamazsan her ay bir kere (kıl, bunu da) yapamazsan senede bir kere (kıl. Bunu da) yapamazsan (hiç değilse) ömründe bir kere (kıl)." vitr 19; İbn Mâce, ikâme 190.

1300-) Abdullah b. Amr (radıyallahü anh)'dan, demiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) (bir gün) bana; yarın gel de sana ikramda ve bağışta bulunayım" buyurdu. Ben de bana maddî bir bağışta bulunacak zannettim. (Ertesi gün huzuruna varınca bana); Gün (batıya) meyledince kalk, dört rekat namaz kıl" buyurdu. (Râvi sözlerine devam ederek bir önceki hadisin geri kalan kısmını) benzeri (kelimeler) ile nakl(e devam) etti (ve sonra şunları) söyledi: Sonra ikinci secdeden başını kaldırıp oturarak doğrul ve on kere" " sübhanallah" on kere " elhamdülillah" on kere " Allahu ekber" on kere " lâ ikine illallah" demeden ayağa kalkma. Bunu dört rekatta da yaparsın, dünyanın en büyük günahkârı bile olsan, bununla bağışlanırsın." (Abdullah b. Amr) dedi ki: bunu bu saatte kılamazsam? dedim. Gecede veya gündüzde kıl" diye cevab verdi. vitr 19. Dâvûd dedi ki, Habbân b. Hilâl, Hilâlü'r-Râî'nin dayısıdır. hadisi Müstemir b. Reyyân da Ebû'l-Cevzâ vasıtasıyla mevkuf olarak Abdullah b. Amr'den rivâyet etti. b. el-Müseyyeb ile Cafer b. Süleyman da Amr b. Mâlik en-Ntik:'sden (O da) Ebû'l-Cevzâ'dan (O da) Abbâs'dan, Abbâs'ın sözü Aarak nakletti. (Ravh'ın talebesi olan Yahya b. Yahya) dedi ki- Ravh'ın kedisinde (İbn Abbâs'ın); Ben (bu sözü) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklediyorum (dediği tesbit edilmiştir.)

1301-) el-Ensârî (radıyallahü anh); Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in, şu (bir önceki) hadisi (ve içinde geçen teşbih namazıyla ilgili sözleri) Cafer (b. Ebi Tâlib)'e de söyledi" dedi. Ve (râvi Ebû Tevbe, bir önceki hadisin senedinde bulunan) bu kimselerin (sözlerinin) benzerini nakletti. (Ve Ensarî) birinci rekatın ikinci secdesi ile ilgili olarak da (Abdullah b. Amr b. el-As'ın bir önceki) Mehdî b. Meymûn hadisindeki sözlerinin benzerini nakl etti.

1302-) Ka'b b. Ucre'den şöyle dediği rivâyet edilmiştir: (sallallahü aleyhi ve sellem) (birgün) Abduleşhel oğularınm mescidine gelip akşam namazını orada kıldı. Namazlarını bitirince akşam namazından sonra nafile kılmakta olduklarını gördü. Bunun üzerine: - Bu, evlerde kılman bir namazdır" buyurdu. cuma 71; Nesaî, kıyâmu’l-leyl 1; İbn Mâce, ikâme 111; Ahmed b. Hanbel, V, 420, 421.

1303-) İbn Abbâs (radıyallahü anh)'dan nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) akşam namazından sonra iki rekatlık (sünnet)te kıraati cemaat mescidden dağılıncaya kadar uzatırdı. es-Sünenü'l-kübrâ, II, 190. Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi Nasr el-Mücedder de Ya'kûb el-Kummî'den rivâyet etti ve onun (Talk İbn Gannâm’in yaptığı) gibi İbn Abbâs'a isnâd etti. Dâvûd buyurdu ki: Bu hadisi aynı şekilde Muhammed b. Îsa b. et-Tabbâ' da Nasr et-Mücedder vasıtasıyla Ya'kûb'dan rivâyet etti.

1304-) Bir önceki hadisle aynı mânâda bir hadis de Said b. Cübeyr tarafından mürsel olarak Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'den rivâyet edilmiştir. Dâvûd buyurdu ki; Ben Muhammed b. Humeyd'i şöyle derken işittim: Ya'kub'u (şöyle) derken işittim: Benim size Ca'fer ve Sa'îd b. Cübeyr (vasıtasıyla) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklettiğim her haber (aslında) İbn Abbâs vasıtasıyla Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e dayanır."

1305-) Şüreyh b. Hâni’den nakledilmiştir ki: (radıyallahü anhâ)'Ya Resûlallah (sallallahü aleyhi ve sellem)’ın namazını sordum. Şöyle cevap verdi: (sallallahü aleyhi ve sellem) yatsı namazım kıldıktan sonra yanıma geldiğinde kesinlikle dört veya altı rekat (daha nafile namaz) kılardı. Bir gece yağmura tutulduk. Kendisine deriden bir seccade verdik, sanki o derideki deliği kendisinden su fışkırırken görüyor gibiyim. Resûlüllah'ı elbisesinin bir tarafım yerden sakınırken asla görmedim. kıyâmü’l-leyl 13.

1306-) İbn Abbâs (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: (Sûresin)deki " gecenin birazı hâriç olmak üzere (gecenin) yarısı miktarınca kalk" (yahut; ondan birazını eksilt âyetini yine) Müzzemmil (73), 2-3. o sûredeki; O bunu sizin sayamayacağınızı bildiği için size ruhsat verdi" Artık Kur'an'dan kolay geleni okuyun" Müzzemmil, (73) 20. âyeti neshetti. gecenin ilk saatleri (demek)dir. (Sahâbe-i kiramın) namazları (bu âyet gereğince) gecenin ilk saatlerinde olurdu. (Bu âyet-i kerime ile Cenab-ı Hak) demek istiyordu ki: (Bu saatler) Allahü Teâlâ'nın sizin üzerinize farz kıldığı gece namazını (hakkıyla) yerine getirmeniz için daha elverişlidir. Çünkü insan uyudu mu ne zaman uyanacağım bilemez. (Aynı sûrede geçen) Müzzemmil, (73), 6. sözü(nün mânâsı) " Bu (saatler okunan) Kur'an'ı anlamaya daha elverişlidir" demektir. (İbn Abbâs) diyor ki: âyeti kerimesinin Müzzemmil, (73), 7, 10. manası, = gündüz senin için uzun bir meşguliyet var demektir. es-Sünenü'l-kübrâ, II, 500.

1307-) İbn Abbâs (radıyallahü anh)'dan nakledilmiştir ki: sûresi'nin ilk âyetleri nazil olunca (Hazret-i Peygamber ve ashabı) yaklaşık olarak Ramazan ayı(ndaki gecelerde) durdukları kadar namazda dururlardı. (Bu durum Müzzemmil Suresinin) son âyeti ininceye kadar devam etti. Sûrenin) ilk âyetlerinin nüzulü) ile son âyeti(nin nüzulü) arasında (geçen süre) bir sene oldu. Sitte sahiplerinden sadece Ebû Dâvûd rivâyet etmiştir.

1308-) Ebû Hureyre (radıyallahü anh)'den; Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'ın şöyle buyurduğu rivâyet edilmiştir: Sizden biriniz uyuduğu vakit şeytan, onun ense köküne üç düğüm vurur; her düğümün bulunduğu yere; Haydi uyu, gecen uzun ola!" (diyerek) vurur. Eğer o kimse uykudan uyandığı vakit Allah'ı zikrederse bir düğüm çözülür. Abdest alırsa bir düğüm daha çözülür. Namaz kılacak olursa bir düğüm daha çözülür ve gönlü rahat olarak sabahlar. Yoksa pis ve tenbel olarak sabahlar." teheccüd 12; bedu’l-Halk 11; Müslim, müsâfirîn 207; İbn Mâce ikâme 174; Muvatta’ sefer 95; Beyhakî, es-sünenü’l-kübrâ, I, 501.

1309-) Âişe (radıyallahü anhâ)’dan; buyurdu ki: namazını terk etme. Çünkü Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) onu terk etmezdi. Hasta veya yorgun olduğu zaman oturarak kılardı. es-Sünenü’l-kübrâ, III, 15.

1310-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'den; dedi ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: Gecenin bir kısmında kalkıp namaz kılan ve karısını da (namaz kılması için) uyandıran, kalkmak istemediği zaman yüzüne su serpen kimseye Allah rahmetini ihsan etsin. Gece kalkıp namaz kılan ve kocasını da (namaz kılması için) uyandıran, kalkmak istemediği zaman yüzüne su serpen kadına Allah rahmetini ihsan etsin." kıyâmu’l-leyl 5; İbn Mâce, ikâme 175; Ahmed b. Hanbel, II, 250. Hakim, el-Müstedrek, I, 309; Beyhaki, es-Sünenü'l-kübrâ, II, 501.

1311-) Ebû Saîd ve Ebû Hureyre (radıyallahü anhümâ)'dan; dediler ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) şöyle buyurmuştur: adam gecenin bir kısmında karısını uyandırır, sonra her ikisi de iki rekat namaz kılarsa -yahut (o adam tek başına) kılarsa-(erkek) Allah'ı zikr eden erkekler zümresine (Kadın da) Allah'ı zikreden kadınlar zümresine kaydedilir. kıyamu’l-leyl 5, 17; İbn Mâce, ikame 175; Ahmed b. Hanbel, I, 132; II, 250, 436, VI, 41. İbn Kesir bu hadisi(n senedini Hazret-i- Peygamber'e) ulaştırmadı ve Ebû Hureyre'den hiç bahsetmedi. Bu hadisi (sanki) Ebû Saîd'in sözü (imiş gibi) nakletti. Dâvûd buyurdu ki; Bu hadisi İbn Mehdi Süfyan’dan nakletti ve; Öyle zannediyorum ki (Süfyan bu hadisin senedinde) Ebû Hüreyre'yi de zikretti, dedi. Ebû Dâvûd buyurdu ki: Süfyan’in bu hadisi mevkuftur.

1312-) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in zevcesi Hazret-i Âişe'den; (Peygamber -sallallahü aleyhi ve sellem-) şöyle buyurmuş: Biriniz namazda iken uyuklayacak olursa kendisinden uyku gidinceye kadar (yatıp) uyusun. Çünkü uyuklayarak namaz kıldığı zaman istiğfar edeyim derken kendisine sövmesinden korkulur." mevakit 146: libâs 24; Müslim, müsâfirîn 222; Buhârî, vudû 53; Nesâî, tahâre 116; usl 29; İbn Mâce, ikâme 184: Muvattâ, salâtul-leyl 3; Ahmed b. Hanbel, II, 202; III, 100, 150, 250, VI, 56. 205.

1313-) Ebû Hüreyre (radıyallahü anh)'den nakledilmiştir ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) (şöyle) buyurdu: Biriniz gecenin bir kısmında (namaza) kalkar da (uykusuzluktan namazda okuduğu) Kur'ân diline dolaşır ve ne dediğini bilmezse hemen yatsın." müsâfirîn 223; İbn Mâce, ikâme 184; Ahmed b. Hanbel II, 318.

1314-) Enes (radıyallahü anh)'dan nakledilmiştir ki: (sallallahü aleyhi ve sellem) mescide girdi. (Mescidde) iki direk arasına gerilmiş bir ip (vardı). Bu ip de ne oluyor?" diye sordu. Allah'ın Resulü şu Hamne Bint Cahş (var ya? İşte o uzun müddet) namaz kılar yorulunca buna yapışır, diye cevab verildi. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): Dayanabildiği müddetçe kılsın, yorulduğu zaman otursun" buyurdu. hadisi Ebû Dâvûd'a nakl eden hocası Ziyad bu hadisi şöyle nakletti: Peygamber) Bu da ne?" diye sordu. aittir, yorulunca -yahut kalkamayacak hâle gelince- ona yapışır; diye cevab verdiler. Bunun üzerine: Onu çözün biriniz namazı zinde olduğu zaman kılsın, yorulduğu veya gevşediği zaman otursun" buyurdu. teheccüd J8; Müslim, müsâfirîn 219; Nesaî kıyâmu’l-leyl 17; İbn Mâce, ikâme 184; Ahmed b. Hanbel, III, 101.